İnsan Elini Anlamak, Hilmi Uysal, Editör, Palme Yayın Dağıtım, Ankara, ss.33-46, 2022
İnsan eli üst ekstremitenin distalinde bulunun oldukça fazla hareket
yeteneğine sahip bir organdır. Elimiz sayesinde cisimleri kavrayabilir, alet
kullanabilir çok ince motor yetenekler isteyen hareketleri
gerçekleştirebiliriz. Elin hareketleri üst ekstremiteden bağımsız düşünülemez.
Elin gerçekleştirdiği bütün hareketler kol, ön kol ve elde bulunan kemik,
eklem, kas ve periferik oluşumların koordineli olarak çalışmasıyla
gerçekleştirilir. Bütün bu yapılar proksimalden distale doğru küçülerek ince
hareketlerin rahat bir şekilde yapılmasına olanak sağlar. El başlıca el bileği,
el tarağı ve parmaklardan oluşur. Elin en hareketli kısmı parmaklardır.
Başparmak hareket yeteneği ve pozisyonu dolayısıyla diğer parmaklardan ayrılır.
Başparmağın bu farklı yapısı elin işlevlerine önemli katkılar sağlar. Elin
hareketini sağlayan kaslar iki grupta incelenebilir. Bunlardan ilki kolun distali
ve ön kolun proksimalinden başlayarak elde sonlanan ekstrinsik kaslar, ikincisi
ise elde bulunan intirinsik kaslardır. Ekstrinsik kaslar daha geniş hareket
açıklığına sahip güçlü hareketlerin yapılmasını sağlarken intrinsik kaslar daha
dar hareket açıklığına sahip ince hareketlerin yapılmasını sağlarlar. Oldukça
hareketli olan elin kanlanması da önemlidir. Elin hareketler sırasında sıkışma
dolayısıyla dolaşımın bozulmaması için damarlar zengin anastomozlarla
desteklenmiştir. El derisi elin sırt kısmında altındaki fasyaya gevşek olarak
tutunmuşken avuç içinde sıkıca bağlanmıştır. Avuç içi deri altında bulunan
aponevroz ile güçlendirilmiştir. El içerisinde fasyalar tarafından oluşturulan
kompartımanlar ve aralıklar bulunur. Bu aralıklar karpal tünel vasıtasıyla ön
kolla bağlantı halindedir. Fasyalar sayesinde periferik yapılar korunurken elin
hareketleri kolaylaştırılır. Ele uzanan tendonlar farklı sonlanma noktaları
sayesinden bir veya birden fazla eklemi aynı anda hareket ettirebilecek bir
yapıya sahiplerdir. Tendonların etrafını saran sinoviyal kılıflar hareketi
kolaylaştıran ve tendonları koruyan önemli yapılardır. Ayrıca tendonlar oldukça
karmaşık yapıya sahip ligamanetlerle birden çok noktada el kemiklerine bağlanmışlardır.
Bu eşsiz anatomisi sayesinde insan eli gündelik hayatta birçok işlevi
gerçekleştirmemize olanak sağlar.