Kesirli kuantize Hall etkisinin perdeleme teorisinin gelişiminde bir tuğla


Salman A., Meşe A. İ., Yücel M. B., Sıddıki A.

Türk Fizik Derneği 26. Uluslararası Fizik Kongresi, Muğla, Türkiye, 24 - 27 Eylül 2009, ss.154

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Muğla
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.154
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmada 2-boyutlu elektron gazının yüksek manyetik alanlara ve düşük sıcaklıklara maruz bırakılması ile gözlemlenen kuantum Hall etkisinin tam sayılı (IQHE) ve kesirli sayılı (FQHE) durumları incelenmiştir. Literatürde kuantum Hall etkisinin birleşik bir teorisini ortaya koymak için kompozit fermiyon adı verilen yeni bir parçacık sınıfı önerilmiştir. Kompozit fermiyon basitçe, çift tam sayıda akı kuantası içeren elektrondur. Çalışmada, tam sayılı Kuantum Hall etkisinde v=1,2,3, ... değerleri için elde edilen sıkıştırılamaz şeritlerin genişlikleri ve uzaysal dağılımları araştırılmıştır. Bu amaçla, elektron yoğunluğu bir sinüs dağılımı olarak düşünülmüştür. Literatürden bilinen değerler ve grafik yöntem kullanılarak yapılan hesaplamalar sonucunda, tam sayılı sıkıştırılamaz şeritlerin konumlarının şerit numarası ile çizgisel olarak değiştiği, şerit genişliklerinin ise şerit numarasının kuvveti ile azaldığı görülmektedir. Bu çalışmada ayrıca kompozit fermiyon resmini kullanarak kesirli kuantize Hall etkisinin v=1/3 değeri için sıkıştırılamaz şeritlerin genişlikleri ve uzaysal dağılımları da nümerik olarak hesaplanmıştır. Kesirli kenar durumlarının tam sayılı kenar durumları ile karşılaştırıldığında daha kırılgan oldukları tahmin edilmiştir. Kesirli kenar durumu, keskin (dik) kesme tanımlı Hall barlarda gözlenemez. Sonuçlarımız son zamanlarda yapılan kesirli ve tam sayılı kenar durumlarını ele alan girişim deneylerini açıklamada yardımcı olabilir.