Akademik Veri Yönetim Sistemi
II. Uluslararası Dil, Kültür ve Edebiyat Çalıştayı, Antalya, Türkiye, 8 - 10 Haziran 2016, ss.172-182
Kültür sanat alanında 19. ve 20. yüzyıllara damgasını vurmuş bir aile olan Edhem Paşazadeler arasında ehliyet ve eserlerinin yeterince tanınmadığını düşündüğümüz İsmail Galib Bey, 1847 yılında İstanbul’da doğmuştur. Kardeşleri Osman Hamdi Bey ve Halil Edhem Eldem’den hiçte geri kalmayacak kıymet ve sayıda eserleri olan İsmail Galib ömrünün büyük bir kısmını nümismatiğe adamıştır. Kaynaklarda ilk Osmanlı nümismatı kabul edilen Abdüllatif Subhi Paşa’dan sonra ikinci sırada anılmasına rağmen, eserlerinin detaylı bir şekilde tetkiki ve günümüze ulaşan yansımaları dikkate alındığında, İsmail Galib’in ilk büyük nümismatımız olduğunu söylemekte hiçbir sakınca yoktur.
Yirmi yılı aşkın bir sürede birçok emek sarf ederek topladığı koleksiyonunda yer alan sikke, madalya ve kurşun mühürleri nümismatiğin en ileri metodlarıyla değerlendirmeye tabi tutan İsmail Galib, bu çalışmaları sonucunda birçok sikke kataloğu yayınlamıştır. Darphane-i Amire’de bulunan sikkeler üzerine yaptığı katalog çalışmalarından önce, tamamen şahsi koleksiyonundan oluşan Takvim-i Meskukat-ı Osmaniye (Osmanlı Sikkeleri Kataloğu) adlı eseri 1890 yılında İstanbul’da basılmıştır. Başta Avrupa’da olmak üzere nümismatikle ilgili kurum ve şahısların dikkatini çeken bu çalışma, 20.yy’da hazırlanıp basılan Osmanlı sikkelerine dair eserlerde de ana kaynak rolü üstlenmiştir. Buna rağmen hala günümüz Türkçesine çevrilmemiş olan bu eser unutulmaya yüz tutmuştur.
Bu çalışmada İsmail Galib’in Takvim-i Meskukat-ı Osmaniye’de kullandığı metot ve kaynaklara değinilerek, şahsi koleksiyonu hakkında da detaylı bilgiler verilecektir. Osmanlı arşiv belgelerinde karşımıza çıkan bilgiler ışığında söz konusu koleksiyonun akibetinin ne olduğu da tartışılacaktır. Tüm bunlar yanında, İsmail Galib’in bu eseriyle etkilemiş olduğu yakın tarihli nümismatlar ve eserleri hakkında bilgiler verilecektir.
Among Edhem Pashazades that was a family which left their mark in the field of art and culture on 19th and 20th centuries, Ismail Galib Bey whose capability and works are not known decently was born in 1847 in Istanbul. İsmail Galib, who has numerous and precious works which are as good as the works of his brothers Osman Hamdi Bey and Halil Edhem Eldem, devoted most of his life to numismatics. Although he is mentioned as the second Ottoman numismatist after Abdüllatif Subhi Pasha who is accepted as the first one in literary sources, as the examination and the reflections of his works are taken into consideration, we see no harm saying that İsmail Galib is our first prominent numismatist. Using the most contemporary methods of numismatics, İsmail Galib examined coins, medals and lead seals which make up his collection that he effortfully collected over twenty years and as a result of these studies he published many coin catalogues. Before the catalogue studies he carried out about the coins in Darphane-i Amire, his work named as Takvîm-i Meskûkât-ı Osmâniye (Catalogue of Ottoman Coins) which totally consisted his personal coinage collection was published in 1890 in İstanbul. This work which, notably in Europe, attracted the attention of individuals and institutions related to numismatics, became the major source for the works about Ottoman coins published in 20th century. In this study, the methods and the sources İsmail Galib used in his Takvîm-i Meskûkât-ı Osmâniye will be touched upon and a detailed information about his personal collection will be presented. In the light of the information reached among Ottoman archive documents, the fate of the collection will be discussed as well. In addition to all these, information about recent numismatists and their works inspired by İsmail Galib will be presented.