İnsana Yakışır İş ve Ekonomik Büyüme Perspektifinden CRITIC Tabanlı Multi-MOORA Yöntemi ile Analiz: AB Ülkeleri Örneği


İpekçi Çetin E., Çetin M. K., Sekreter M. S.

Sosyal Mucit Academic Review , cilt.6, sa.2, ss.173-192, 2025 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 6 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2025
  • Doi Numarası: 10.54733/smar.1602348
  • Dergi Adı: Sosyal Mucit Academic Review
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.173-192
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH) arasında yer alan sekizinci hedef (SKH 8), yani “İnsana Yakışır İş ve Ekonomik Büyüme” kapsamında Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye’nin performansını değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, “İnsana Yakışır İş ve Ekonomik Büyüme” hedefi altında tanımlanan çeşitli göstergeler dikkate alınmıştır. Göstergelerin göreceli önem düzeylerini belirlemek için CRITIC (Criteria Importance Through Intercriteria Correlation) yöntemi kullanılmış, ülkelerin bu göstergeler çerçevesindeki performanslarını sıralamak için ise Multi-MOORA (Multi-Objective Optimization on the basis of a Ratio Analysis plus the full MULTIplicative form) yöntemi uygulanmıştır. Elde edilen bulgular “Çalışan kişi başına reel GSYİH'nın yıllık büyüme hızı”nın en önemli gösterge olduğunu, Bulgaristan ve Hırvatistan’ın SKH 8 hedefini karşılamada yol katettiklerini göstermektedir. Çalışma, söz konusu hedef doğrultusunda Avrupa Birliği ülkeleri ile Türkiye’nin mevcut durumunu ortaya koymakta ve göstergeler bazında güçlü ve zayıf yönlerini analiz etmektedir. Çalışma, karar vericilere sürdürülebilir kalkınma politikalarının geliştirilmesinde yol gösterecek somut öneriler sunmayı amaçlamaktadır. Ayrıca, CRITIC ve Multi-MOORA yöntemlerinin birleşimiyle elde edilen objektif sonuçlar, çok kriterli karar verme tekniklerinin sosyal ve ekonomik analizlerdeki uygulama potansiyelini vurgulamaktadır.