Akademik Veri Yönetim Sistemi
VIII. Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi, Girne, Kıbrıs (Kktc), 20 - 23 Ekim 2008, ss.278
Havzaların hızlı ve sürdürülebilir olmayan gelişimi sıklıkla doğal-hidrolojik döngülerin kırılmasını, yani bir başka deyişle seller, kuraklık ve kirlilik gibi bir çok olumsuzluğun yaşanması sonucunu doğurmaktadır. Bu durum su kaynaklarının ve bu kaynaklara ait havzaların, sürdürülebilir kullanımını sağlayabilmek için su ve havza yönetimi konularını gündeme getirmiştir. Bir akarsu havzası, akarsuyun kaynağı ile sonlandığı yer arasında kalan ve akarsuya su veren tüm alanı kapsamaktadır. Bazı nehir havzaları, özellikle denize çıkışı olmayan iç bölgelerde, göllerde ve /veya iç deltalarda sona erer. Bu havzalar, kapalı havza olarak adlandırılır. Bu nedenle, nehir havzaları yönetsel ya da politik sınırlar yerine doğal hidrolojik sınırlara dayanır ve su/toprak kaynakları ile eko-sistemlerin korunmasını ve sürdürülebilir kullanımını planlamak için en elverişli birimlerdir. Bir başka açıdan değerlendirildiğinde farklı sektörlerdeki kaynak kullanıcılarının bir arada düşünüldüğü, tehdit ve olanakların uzun vadeli değerlendirildiği ve bir alana yapılan müdahalenin yarattığı olumlu ve olumsuz etkilerin izlendiği en uygun ölçek, havza olduğundan, doğal kaynakların yönetiminde “havza” ölçeği esas alınmalıdır. Toprak, su ve çevresel kaynaklar gibi doğal kaynaklarla ilgili kararların koordinasyonu da havza ölçeğine entegre edilmelidir. Bu noktadan hareketle havzalarda hidrojeolojik ve topoğrafik yapının tespit edilerek özellikle arazi kullanım planlaması, toprak sınıflarının belirlenmesi ve buna bağlı olarak da havzadaki yerleşim, tarım, sanayi, orman, mera, rekreatif kullanımlar, balıkcılık, gibi bir çok arazi kullanım şeklinin, yörenin sosyo-ekonomik durumu göz önüne alınarak planlanması gerekmektedir. Sürdürülebilir havza yönetimi ile hedeflenen havzaların çok amaçlı kullanımlarının gelecek nesillere aktarılmasının sağlanmasıdır. Bu çalışmada, sürdürülebilir havza yönetiminde toprak kaynaklarının planlanmasının su ve diğer doğal kaynaklar üzerine olan etkisi ve önemi değerlendirilmiştir.