A new Dedicatory Inscription of the Governor Valerius Diogenes for Constantine the Great from the Pisidian Antioch


OKTAN M., ŞAROĞLU G.

ADALYA, cilt.17, ss.209-220, 2014 (AHCI) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 17
  • Basım Tarihi: 2014
  • Dergi Adı: ADALYA
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Arts and Humanities Citation Index (AHCI), TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.209-220
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu makalede, çok geniş sınırlara sahip eyaletlerin daha iyi yönetilmesi amacıyla bunların sınırlarının küçültülmesi kapsamında imparatorluğun doğu bölgesinin Augustus’u olan Galerius Valerius Maximianus tarafından dioecesis Asiana’ya bağlı ayrı bir eyalet olarak oluşturulan Pisidia’nın başkenti Antiokheia’dan Latince bir yazıt tanıtılmaktadır. 2011 yılı içerisinde kentte yürütülen kazılar sırasında ele geçen yazıt, mevcut verilere göre Pisidia Eyaleti’nin ilk ve en tanınmış valisi olduğu anlaşılan Valerius Diogenes’in imparatorluğun batı bölgesinin Augustus’u Flavius Valerius Constantinus için bir heykel adamasını içermektedir. Başkent Antiokheia’da Vali Valerius Diogenes zamanına ait çok sayıda diğer yazıtların aksine tam olarak ele geçen yazıt, imparatorluk genelinde Constantinus Magnus onuruna yapılan ithaflardan farklı bir formül taşımaktadır. Vali Valerius Diogenes’in Pisidia Eyaleti’nde görev yaptığı yıllar, Roma yönetiminde iktidar mücadelesinin yaşandığı siyasi istikrarsızlık dönemine rastladığı için, batı bölgesinin Augustus’u Constantinus adına kentin önemli bir caddesi olan Cardo Maximus’ta heykel ithaf edilmesi, merkezi yönetimde değişen güç dengesine eyalet yöneticilerinin hemen ayak uydurmasına da iyi bir örnek teşkil etmektedir. Yazıt ayrıca, kentin hemen yanında burasının bir mahallesi olan Hisarardı’nda iki fragment halinde ele geçen ve Constantinus’a muhtemelen yine üzerinde bir heykel ithafını içeren sorunlu diğer bir yazıt için ek tamamlama yapılması gerektiğini ortaya koymaktadır. 
 
Yazıt somut bir tarih sunmamaktadır. Bununla birlikte Roma yönetimini paylaşan Constantinus Magnus, Valerius Licinianus Licinius ve Galerius Valerius Maximinus’un birbirlerine karşı tutumları ve söz konusu zamandaki tarihsel süreç buna yönelik bir iz sunmaktadır. Buna bağlı olarak bu yazıt Pontica, Asiana ve Oriens dioecesis’lerinin Augustus’u Galerius Valerius Maximinus’un, diğer Augustus Valerius Licinianus Licinius tarafından mağlup edildiği ve Maximinus Daia’nın yaşamını kaybettiği tarihten sonraya yani 313 yılının ikinci yarısına ait olmalıdır. Bu nedenle yazıt, yönetimdeki diğer iki Augustus Constantinus Magnus ile Valerius Licinianus Licinius’tan farklı bir politika sergilediği için, Galerius Valerius Maximinus’un ölümüyle Pisidia Eyaleti valisi Valerius Diogenes’in doğunun yeni Augustus’u Licinius tarafından görevinden hemen azledilmesi beklenmesine karşın kendisinin 313 yılı sonuna kadar görevinde kaldığını da göstermektedir.