Çanakkale İli Kereviz (Apium graveolens L.) Yetiştirilen Alanlardaki Kök-ur Nematod (Meloidogyne spp. Goeldi, 1887) (Tylenchida: Meloidogynidae) Türlerinin Tanılanması


YAĞCIKÖSE Ş., UYSAL G., YILMAZ A., DEVRAN Z., GÖZEL U.

Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, cilt.27, sa.4, ss.828-838, 2024 (ESCI) identifier

Özet

Bu çalışmada Çanakkale ili kereviz (Apium graveolens L.) (Apiaceae) üretim alanlarında verim kaybına neden olan kök-ur nematodlarının (Meloidogyne spp. Goeldi, 1887) (Tylenchida: Meloidogynidae) türleri ve yaygınlıkları belirlenmiştir. Bu amaçla, 2020-2021 yıllarında Çanakkale il ve ilçelerinde bulunan toplam 75 farklı kereviz üretim alanlarına periyodik olmayan arazi çıkışları yapılarak kereviz bitki kök ve toprak örnekleri alınmıştır. Laboratuvara getirilen kereviz örneklerinden kök- ur nematodlarının dişi bireyleri ve yumurta paketlerinden ikinci dönem juveniller (J2s) elde edilmiştir. Kök-ur nematodlarının morfolojik tür teşhisleri her popülasyon için dişi bireylerin perineal bölgelerinden elde edilen kesitler ve ikinci dönem larvaların morfometrik ölçümleri yapılarak belirlenmiştir. Daha sonra moleküler tanılama için örneklerden DNA elde edilmiştir ve en yaygın Meloidogyne spp. türlerine istinaden türe özgü primerler ile analiz edilmiştir. Yapılan morfolojik ve moleküler tanılama çalışmalarına göre 9 örnekte Meloidogyne javanica (Treub, 1885) Chitwood, 1949 türü, 5 örnekte ise M. arenaria (Neal, 1889) Chitwood, 1949 türü belirlenmiştir. Çalışma sonucunda Çanakkale ili kereviz yetiştiriciliği yapılan alanlarda kök-ur nematodu bulaşıklık oranı %18,6 olarak belirlenmiştir. İlde kereviz yetiştirilen alanlarda belirlenen M. javanica ve M. arenaria’nın bulaşıklık oranı sırası ile %12 ve %6,6 olarak tespit edilmiştir. Bu çalışma ile Çanakkale ili kereviz alanlarında M. javanica ve M. arenaria türleri ilk defa tespit edilmiştir.
n this study, the species and extensiveness of root-knot nematodes (Meloidogyne spp. Goeldi, 1887) (Tylenchida: Meloidogynidae) causing yield loss in the celery (Apium graveolens L.) (Apiaceae) production areas of Çanakkale were determined. For this purpose, celery plant roots and soil samples were taken by making non-periodical surveys of a total of 75 different celery growing areas in Çanakkale province and districts in 2020-2021. Females of root-knot nematodes and second-stage juveniles (J2s) from egg masses were obtained from celery samples brought to the laboratory. Morphological identification of root-knot nematode species was done by making sections obtained from perineal regions of female individuals and morphometric measurements were performed from J2s for each population. For molecular identification, DNA was then extracted from samples and analyzed by species-specific primers referring to the most common Meloidogyne spp. Meloidogyne javanica (Treub, 1885) Chitwood,1949 in 9 samples, and M. arenaria (Neal, 1889) in 5 samples were determined based on morphologic -morphometric and molecular methods. The result of the study indicated that the rate of root- knot nematode infestation in celery cultivation areas in Çanakkale was 18,6%. The infestation rates of M. javanica and M. arenaria determined in celery growing areas in the province were 12% and 6.6%, respectively. In this study, M. javanica and M. arenaria species were detected for the first time in the celery fields of Çanakkale province.