Akademik Veri Yönetim Sistemi
Aileyi Anlamak, Oktik N., Ünal Reşitoğlu H., Editör, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, ss.149-167, 2018
Aile üyelerinin sağlığını nasıl etkiler? Bireylerin fiziksel, ruhsal, mental ve sosyal olarak tam bir iyilik halinde olmaları mensubu oldukları ailelerle nasıl bir ilişki içindedir? Bu soruların cevabı, aileyi hem aile içi iletişim ve etkileşimi içeren mikro boyutta incelemekle hem de makro boyutta yani parçası olduğu daha büyük bütün olan toplumun temel bir unsuru olarak mercek altına almakla mümkündür. Sağlığın önemli belirleyicilerinden birisinin aile olduğunun bilinmesi gerçeğine rağmen aile ve sağlık arasındaki ilişki akademik açıdan yeterli ilgiyi görmemiştir. Bireyin sağlık ve hastalık durumu sahip olduğu ailesi ve ailesinin genetik ve sosyo-kültürel sermayesi ile yakından ilgilidir. Türkiye’de aile sosyolojisi üzerine çalışan sosyologların daha çok ailenin yapısı ve bileşimi ile yakından ilgili olan evliliğin oluşumu, doğurganlık ve aile büyüklüğü, akrabalık, boşanma gibi konulara odaklandıkları gözlenmektedir. Son yıllarda ortalama yaşam süresinin artmasına bağlı olarak gözlenen yaşlanma pratikleri sosyologları ailede yaşlı bakımı ve etkileri konusuna yöneltmiştir. Aile sosyolojisiyle ilgili bu çalışma alanları dışında aile ve sağlık konusundaki az sayıdaki çalışma da sağlık bilimcilerin ilgi alanında kalmıştır. Türkiye’de aile ve sağlık alanında ulusal düzeyde ve beş yılda bir periyodik olarak yapılan Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırmaları en kapsamlı araştırmalardır.
Bu çalışmada, aile sağlığıyla yakından ilgili olan üç konu literatüre dayalı olarak betimsel olarak sunulacaktır. İlk olarak medeni durumun sağlıkla ilişkisi irdelenecek evli, bekar veya dul olmanın bireylerin sağlık ve hastalık örüntülerini nasıl etkilediği sorusuna yanıt aranacaktır. Medeni durum, ebeveyn olup olmama, ailenin sosyo-ekonomik statüsü, kadının veya annenin çalışıp çalışmaması aile ve sağlık ilişkisi irdelenirken dikkate alınması gereken önemli değişkenler olarak karşımıza çıkmaktadır. İkinci olarak nüfusun yaşlanması ile daha fazla görünür hale gelen yaşlıların bakımı özellikle de ailede yaşlı bakımı ve bu durumun aile fertlerine etkileri incelenecektir. Son olarak da günümüzde inanılmaz bir gelişme gösteren yeni üreme teknolojileri ve bunun aile ve ebeveynlik üzerine etkileri ele alınacaktır.