ÖZET Kanser hastaları, hastalık ve tedavinin neden oldu ğu anksiyeteyi azalt- mak veya ortadan kald ırmak için tamamlay ıcı tedavi yöntemlerini s ıklıkla kul- lanmaktadır. Bu sistematik derlemenin amac ı, masaj ve inhalasyon yöntemiyle uygulanan aromaterapinin kanser hastalar ının yaşadıkları anksiyete üzerindeki etkisini değerlendirmektir. Derleme, Cochrane sistematik derleme kılavuzu doğ- rultusunda gerçekleştirilmiştir. Science Direct, Web of Science, Ovid, CINAHL, PubMed, Cochrane Library, ProQuest ve ULAKBİM veri tabanları yıl sınırı ya- pılmadan Nisan 2021 tarihinde İngilizce olarak taranmıştır. Taramada “cancer”, “neoplasm”, “malignancy”, “aromatherapy”, “essential oils”, “inhalation”, “mas- sage”, “randomized controlled trial” anahtar kelimeleri ve kombinasyonları kul- lanılmıştır. Dâhil edilen çal ışmaların 3’ünde aromaterapi inhalasyon yoluyla, 4’ünde masaj ve 1’inde hem masaj hem inhalasyon yoluyla uygulanm ıştır. En fazla kullanılan aromatik yağ, lavanta olmasına rağmen bazı çalışmalarda farklı esansiyel yağlarda eklenmiştir. Çalışmalarda inhalasyon aromaterapi yöntemi 1- 56 seans 5-20 dk; masaj yöntemi 4-12 seans 30-60 dk arasında uygulanmıştır. İn- halasyon aromaterapisinin uygulandığı bir çalışmada, yan etki gözlemlenmediği ifade edilmiş, diğer tüm çalışmalarda yan etki görülüp görülmediğine yönelik bir açıklama yapılmamıştır. Bu sistematik derlemede, kanser hastalar ında aromate- rapi masajının inhalasyon aromaterapisi ile karşılaştırıldığında anksiyeteyi azalt- mada kısa vadede daha etkili olduğu belirlenmiştir. Aromaterapi masajının, uzun vadede etkili olmadığı ve kombine esansiyel yağlarla kullanıldığında etkinliğinin arttığı belirlenmiştir. Kanser hastalarında inhalasyon veya masaj yolu ile uygula- nan aromaterapinin, anksiyete üzerindeki etkisinin değerlendirildiği araştırmala- rın yan ı sıra bu yöntemleri kullanan kanser hastalar ının deneyimlerini de inceleyen kalitatif ve randomize kontrollü çalışmalara ihtiyaç vardır.
ABS TRACTCancer patients often use complementary therapy methods to re- duce or eliminate their anxiety caused by the disease and treatment. The aim of this systematic review was to evaluate the effect of aromatherapy applied via mas- sage and inhalation on anxiety in cancer patients. The study was conducted in ac- cordance with the Cochrane guideline for systematic review. Science Direct, Web of Science, Ovid, CINAHL, PubMed, Cochrane Library, ProQuest and ULAK- BIM databases were reviewed in English in April 2021 without limiting by date. Keywords including cancer, neoplasm, malignancy, aromatherapy, essential oils, inhalation, massage, randomized controlled trial and their combinations. Eight studies that met the inclusion criteria were included in the systematic review. Were used for literature review. Aromatherapy was applied by inhalation in 3 studies, by massage in 4 studies, which were included. In one study, aromather- apy was applied by both inhalation and massage. Although lavender is the most commonly used aromatic oil, different essential oils have been added in some studies. Inhalation aromatherapy was applied between 1-56 sessions for 5-20 min- utes and aromatherapy massage was applied between 4-12 sessions for 30-60 minutes. It was stated that no side effects were observed in one study of inhala- tion aromatherapy, and no explanation was made about whether any side effects were observed in all other studies. In this systematic review, aromatherapy mas- sage was found to be more effective than inhalation aromatherapy to in the short term reduce anxiety. It was concluded that it is not effective in the long term and its effectiveness increases when applied combined via essential oils. There is a need for qualitative and randomized controlled studies using methods that ex- amine the experiences of cancer patients using these methods, as well as studies evaluating the effect of aromatherapy applied by inhalation or massage on anxi- ety in cancer patients.
