VESAYET MAKAMI MOTORLU ARAÇ ALIMINDA ENGELLİNİN VERGİ İSTİSNASINDAN YARARLANMA HAKKINI ENGELLEYEBİLİR Mİ?


Creative Commons License

Kara E.

Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, cilt.13, sa.1, ss.627-655, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nda motorlu araç alımı için engellinin belli koşulları taşıması veya alınan motorlu aracın belli niteliklere sahip olması şartıyla engelliye vergi istisnası tanınması söz konusudur. Bazı engelliler çeşitli nedenlerle vesayet hükümlerine tabi olmaktadır. Bu nedenle vesayet altındaki engelliye motorlu araç alınabilmesi için kural olarak Türk Medeni Kanunu m. 462/2 çerçevesinde vesayet makamından izin alınması gerekmektedir. Uygulamada engellinin motorlu araç almasına ilişkin vesayet makamından alınan izin kararlarının istinaf veya temyiz yoluna tabi olmaması nedeniyle yeknesak kararlar ortaya çıkmamaktadır. Engelli adına ve hesabına motorlu araç alımında vesayet makamının verdiği izin kararları belli ilkeler ve deliller çerçevesinde yeknesak hale gelmelidir. Zira vesayet altında olmayan engellilerin motorlu araç alımındaki vergi istisnasından yararlanabilmelerine rağmen onlarla aynı koşuldaki vesayet altındaki engelliler bu istisnadan belirsiz ve istikrarsız gerekçelerle yararlanamamaktadır. Sağlanan vergi istisnası ile engellinin motorlu araç sahibi olması veya motorlu aracın sürekli olarak engellinin istifadesinde bulundurulması engellinin topluma dâhil olmasını ve bağımsız olarak yaşayabilmesini sağlamaktadır. Bu çerçevede engellinin topluma intibakını kolaylaştıran motorlu araç alımındaki vergi istisnasının kanun koyucunun öngörmediği şekilde engellenmemesi gerekmektedir. Özellikle engelliyi hiçbir surette borçlandırmadan engelliye motorlu araç alımına izin verilmesi talebinin vesayet makamı tarafından reddedilmesinde vesayet altındaki engellinin yararının ne surette gözetildiği sorgulanmalıdır. Bu nedenle vesayet makamının engellinin vergi istisnasından yararlanmasını hangi durumlarda engelleyebileceği ortaya konulmalıdır. Burada motorlu araç alımında engellinin menfaatinin, malvarlığının ve kişilik haklarının korunması hususları göz önünde bulundurulmalıdır. Vesayet makamının TMK m. 462/2 gereğince vereceği kararlarda kamu gelirlerini gelirleri gözetmek, engellinin mirasının paylaşılmasındaki muhtemel sorunları engellemek ve benzeri görevlerinin olmadığı ortaya konulmalıdır. Engellinin menfaatini koruması gereken vesayet makamının engellinin sahip olduğu ayrıcalıkları engelleyen bir aygıta dönüşmesi engellenmelidir.
In the Turkish Special Consumption Tax Law, there is a tax exemption for the disabled person in the purchase of motor vehicles, provided that the disabled person meets certain conditions or the motor vehicle purchased has certain qualifications. Some disabled people are subject to guardianship provisions for various reasons. Therefore, in order to purchase a motor vehicle for the disabled person under guardianship, permission must be obtained from the guardianship authority within the framework of Article 462/2 of the Turkish Civil Code. In practice, since the permission decisions taken by the guardianship authority regarding the purchase of motor vehicles by the disabled person are not subject to appeal, uniform decisions do not emerge. The permission decisions of the guardianship authority in the purchase of motor vehicles for the disabled should become uniform within the framework of certain principles and evidence. Because, although disabled persons who are not under guardianship can benefit from the tax exemption on the purchase of motor vehicles, disabled persons under guardianship under the same conditions cannot benefit from this exemption for unclear and unstable reasons. The fact that the disabled person owns a motor vehicle through the tax exemption provided or that the motor vehicle is permanently at the disabled person’s disposal enables the disabled person to be included in society and to live independently. In this framework, the tax exemption on the purchase of motor vehicles, which facilitates the adaptation of the disabled person to society, should not be prevented in a way that is not foreseen by the legislator. It should be questioned to what extent the best interests of the disabled person under guardianship are taken into consideration, in particular where the guardianship authority rejects the request to purchase a motor vehicle without any indebtedness. For this reason, it should be revealed in which cases the guardianship authority may prevent the disabled person from benefiting from the tax exemption. Here, the protection of the best interests, assets, and personal rights of the disabled person in the purchase of motor vehicles should be taken into consideration. In the decisions to be made by the guardianship authority pursuant to Article 462/2 of the Turkish Civil Code, it should be revealed that they do not have any duties such as protecting public revenues, preventing possible problems in the sharing of the disabled person’s inheritance, or similar duties. The guardianship authority, which is supposed to protect the best interests of the disabled person, should be prevented from turning into a device that prevents the disabled person’s privileges.