X'th International Eurasian Educational Research Congress, İstanbul, Türkiye, 8 - 11 Haziran 2023, ss.1025-1026
ÖZET:
Özel eğitim alan bireyler, akranlarından farklı gelişim
özelliklerine sahip olup, standart eğitim sistemi tarafından karşılanamayan
farklı bir eğitime ihtiyaç duyan kişilerdir. Bu duruma yönelik eğitim programlarının
bulunduğu özel eğitime ihtiyaç duyan bireylerin yer aldığı kurum ve kuruluşlar
bulunmaktadır. Bu bireyler alternatif eğitim modellerinin kullanıldığı bu kurum
ve kuruluşlarda ilgi alanlarına, öğrenme stiline ve öğrenme hızına uygun eğitime
tabi tutulmaktadır. Özel eğitim
öğrencilerinin bireysel müfredatlarındaki uygulamalar incelendiğinde müzik
yoluyla eğitim modellerinin aktif bir şekilde kullanıldığı belirlenmiştir. Bu özel eğitim süreci içerisinde eğitimcilerin
oluşturdukları bireysel ve toplu uygulanan programlarda müzik yoluyla öz bakım
becerilerinin geliştirilmesi, davranış bozukluklarının giderilmeye çalışılması
ve öğrenme güçlüklerinin aşılmaya çalışılması sağlanmaktadır. Bu çalışma ile özel eğitim alan bireylerin
müzik aracılığıyla öz bakım becerilerini geliştirmek, kişisel gelişim eksikliğine
dayalı davranış bozukluklarını gidermek ve öğrenme güçlüğünü yenmelerini
sağlamak amacıyla kurumlarda uygulanabilir bir akreditasyon modeli ortaya
koymak amaçlanmaktadır. Türkiye’de özel gereksinimli bireyleri müzik yoluyla
rehabilite etmek amacıyla yapılmış bir akreditasyon çalışması yapılmamıştır. Bu
nedenle bu çalışmada özel gereksinimli bireyleri müzik yoluyla rehabilite etmek
amacıyla bir akreditasyon model önerisi sunulmak istenmiştir.
Bu çalışmada özel eğitim alanında müziği kullanma ile ilgili
mevcut eksikliğin giderilmesi, özel eğitimdeki müzikal faaliyetlerin artarak,
kurum, eğitimci ve öğrencilerin becerilerinin artırılmasına yönelik bir
akreditasyon model önerisi sunulması amaçlanmaktadır.
Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden temellendirilmiş
kuram çalışması deseninde tasarlanmıştır. Araştırma için veriler, literatür
taranarak , gerekli dökümanlar incelenerek hem Özel eğitim alanında hem de
müzik alanında uzman kişiler ile yarı-yapılandırılmış görüşmeler yoluyla
toplanmıştır. Türkiye’de özel gereksinimli bireyleri müzik yoluyla rehabilite
etmek amacıyla yapılmış bir akreditasyon örneği bulunmadığı için bu alana
yönelik uzman kişilerin görüşlerine başvurulmuştur. Bu görüşler doğrultusunda
akeditasyon model önerisi geliştirilmiştir.
Görüşmeler sonucunda özel eğitim alan bireylerin eğitiminde
müziğin hem amaç hem de araç olarak kullanıldığı, ritim, ezgi ve şarkı sözleri
yoluyla farklı becerilerin geliştirildiği sonucuna varılmıştır. Bireyler
üzerinde müzikteki ritim yoluyla beden koordinasyon becerileri, ezgi ve şarkı
sözleri yoluyla öz bakım becerileri, ritm, ezgi ve şarkı sözleri yoluyla ise
davranış bozukluklarının düzeltildiği
ortaya çıkmıştır. Tüm bu sonuçlar özel eğitim alan
bireylerin müzik yoluyla geliştirilmesi, rehabilite edilmesi amacıyla oluşturan akreditasyon model önerisinin
ortaya çıkmasını sağlamıştır. Özel gereksinimli bireyleri müzik yoluyla
rehabilite etmek amacıyla araştırma için geliştirilen akreditasyon model önerisinde,
müziğin önemli unsurları kullanılmıştır. Bu unsurlar; ritim, ezgi ve şarkı
sözlerinden oluşmaktadır. kapsamaktadır.
Anahtar Kelimeler: Özel
Eğitim, Müzik, Ritim, Rehabilitasyon, Akreditasyon, Temellendirilmiş Kuram
Araştırması