Kafka’nın Şato Romanında Örgütsel Bir Yönetim Biçimi Olarak Weberci Bürokrasi ve Tahakküm


Dağıstan U.

Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, cilt.12, sa.38, ss.1-21, 2024 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 12 Sayı: 38
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.33692/avrasyad.1316897
  • Dergi Adı: Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: EBSCO Education Source, MLA - Modern Language Association Database, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.1-21
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kafka günümüze kadar kültür hayatında sadece edebiyat dünyasında değil, sosyolojiden psikolojiye, siyasetten ekonomiye, hatta teolojiye kadar çok farklı alanlarda birçok çalışmaya konu olmuştur. Bu çoklu okuma pratikleri kuşkusuz Kafka’nın metinlerinin çok anlamlı ve çağrışımsal doğasından kaynaklanmaktadır. Kafka’nın eserleri bu özellikleri nedeniyle okuyucuyu yoruma davet edip, tabiri caizse, sembolik doğası gereği hermenötik okumaya kapı aralamaktadır. Bu nedenle eleştirmenler, bu metinlerin sembollerini kimi zaman sosyolojik, kimi zaman psikolojik, mitsel veya felsefi çerçevede deşifre etmek ve bir tür açıklama getirmek istemişlerdir. Bu çalışmanın temel motivasyonu kurgu eserlerin yönetim disiplininde farklı bir perspektif açma potansiyeli olduğunu ortaya koymaktır. Kurgu eserler yönetim alanında farklı çalışmalara konu olmuş, alana yeni ilhamlar ve farklı bakış açıları sağlamıştır. Buradan hareketle çalışmanın temel amacı, Kafka’nın tamamlanmamış son romanı olan Şato adlı eserini Weberci bürokrasi ve tahakküm ilişkileri açısından incelemektir. Şato, benliğin mücadelesinin ve bireyin bürokrasi karşısındaki acizliğinin hikâyesidir. Metin içrek bir okumaya tabi tutulmayacak, birey toplum ilişkisi çerçevesinde bürokratik tahakküm olgusu incelenmeye çalışılacaktır. Bunun için öncelikle Franz Kafka’ya ve Şato romanının önemine değinilecek, ardından bürokrasi kavramı tarihsel bir perspektifle ele alınacaktır. Daha sonra Weberci anlamda bürokrasi yaklaşımı anlatılacak, hemen ardından Kafka’nın Şato adlı romanından seçilen pasajlarla Weberci bürokratik anlayış ve bunun yarattığı tahakküm ilişkisinin romanda nasıl tasvir edildiği gösterilmeye çalışılacaktır