3. INTERNATIONAL EURASIAN CONGRESS OF SOCIAL PEDIATRICS - 7. NATIONAL CONGRESS OF SOCIAL PEDIATRICS, İzmir, Türkiye, 16 - 20 Kasım 2022, ss.101
Giriş-Amaç
Türkiye’de 11 Mart
2020 tarihinde ilk Covid-19 vakası tespit edilmiş ve ilk vakadan sonra hızlıca
tedbirler alınmıştır. Salgın döneminin başlarında hastalığın hangi yaş
gruplarını nasıl etkileyeceği bilinmemekte idi. Sağlığı tehlikeye atan, ölümlere
yol açan, bilinmeyenin çok olduğu ve yasakların olduğu pandemi döneminde
ebeveynlerin ve çocukların birçok konuda kaygı düzeyinde de artış oldu. Vakalar
takip edildikçe, virüs daha iyi tanındıkça hastalığın yayılım şekli hakkında
daha fazla bilgi sahibi olundukça salgının başlarında hızlıca alınan tedbirler
giderek azaltıldı. Bu çalışmada, Covid-19 pandemi sürecinin başından günümüze
kadar olan süreçte, Türkiye’deki 3-6 yaş arasında çocuğu bulunan ebeveynlerin
ve çocuklarının kaygı düzeylerinin nasıl seyrettiğini incelemek amaçlanmıştır.
Yöntem-Gereçler
Bu çalışma tanımlayıcı-kesitsel tipte bir çalışma
olup 17 Mayıs 2020-26 Eylül 2022
tarihleri arasında yapılmıştır. Türkiye genelinde çevrim içi anket formunun
ulaştırılabildiği, 3-6 yaş arasında çocuğu olup anketi dolduran ebeveynler
araştırmaya dahil edilmiştir.
Bulgular
Çalışmaya 3-6 yaş
aralığında çocuğu olan 3135 ebeveyn katıldı. Katılımcıların % 87,3’ü (n=2736)
anne iken %11,8’i (n=371) baba idi. Çocukların yaş ortalaması 59,69 ± 11,53 ay iken, %48,’ü kız idi.
Türkiye’de ilk vakanın açıklandığı tarihten sonraki 6 aylık sürede, çocuklara
sokağa çıkma yasağının uzun süre devam ettiği
ve yasakların tamamen kalktığı sürelerde olmak üzere 3 ayrı dönemde
çevrimiçi olarak hazırlanan anket ile ebeveynlere ulaşıldı. Ebeveynlerden,
kendileri ve çocukları ile ilgili hissettikleri kaygı düzeylerini 0’dan (hiç
kaygı yok) 10’a (kaygı düzeyi en yüksek) kadar puanlamaları istendi. Pandemi
döneminin başında çocukların kaygı düzeyi 4,22±3; sokağa çıkma yasağının uzun
süre devam ettiği dönemde 5,35±3,06; yasakların kalktığı dönemde ise 3,55±2,90
idi ve aradaki fark istatistiksel olarak anlamlı idi (p≤0,05). Aynı dönemlerde
ebeveynlerin çocuklarının sağlığı ile ilgili hissettikleri kaygı puanı sırası
ile 5,30±3,27; 6,06±3,24 ; 5,47±3,02 idi. Ebeveynlerin çocukların sağlığı ile
ilgili hissettikleri kaygı düzeyi sokağa çıkma yasağının uzun süre devam ettiği
dönemde en yüksek iken, pandemi dönemini başlangıcı ile günümüz arasındaki
kaygı düzeyi arasında anlamlı fark saptanmadı. Ebeveynlerin sağlık, aile, iş ve
geleceği ile ilgili kaygılarından oluşan toplam kaygı puanı yine yukarıda
belirtilen dönemler için sırası ile 5,15±2,64; 5,85±2,38; 4,49±2,60 olup
dönemler arası fark istatistiksel olarak anlamlı idi (p≤0,05).
Sonuç
Pandemi döneminin başlangıcı, yasakların olduğu ve yasakların
önemli derecede kaldırıldığı dönemler göz önüne alındığında ebeveynlere göre
3-6 yaş aralığındaki çocukların kaygı düzeyi sokağa çıkma yasağının
kaldırılması ile birlikte azalmıştır. Ebeveynlerin çocukların sağlığı ile
ilgili kaygı düzeyleri ise ölümlerin arttığı pandemi döneminin ortasına göre
azalmakla birlikte hala pandemi döneminin başlangıcına benzer olduğu dikkat
çekmiştir. 3-6 yaş arasındaki rutin çocuk sağlığı izlemlerinde ebeveynlerle
çocuklarının sağlığı ile ilgili olan kaygıları hakkında konuşmak ve bu dönemde
hastalıklardan korunmak için aşılama dahil çocuğu hastalıklardan koruma
yollarının anlatılması ebeveynlerin kaygısını azaltmak için fayda sağlayabilir.
Anahtar Kelimeler: Covid-19,
çocuk, ebeveyn, kaygı
Aim:
At
the beginning of the epidemic period, it was not known how the disease would
affect which age groups. During the pandemic, which endangered health, led to
deaths, was very unknown, and was intertwined with prohibitions, the level of
anxiety of parents and children increased in many issues. As the cases were
followed, as the virus became better known and more information became
available about the way the disease spread, the measures taken quickly at the
beginning of the epidemic were gradually reduced. In this study, it is aimed to
examine how the anxiety levels of parents and their children who have children
between the ages of 3-6 in Turkey have progressed from the beginning of the
Covid-19 pandemic process to the present.
Material and Method:
This
study is a descriptive-cross-sectional study and was conducted between 17 May
2020-26 September 2022. Parents with children between the ages of 3 and 6 who
filled out the questionnaire, to whom the online questionnaire form could be
delivered across Turkey, were included in the study. Permission for the study
was obtained from the Ministry of Health of the Republic of Turkey and ethical
approval was obtained from the Clinical Studies Ethics Committee of Akdeniz
University Faculty of Medicine (Decision No: KAEK-368).
Results:
3135
parents with children aged 3-6 years participated in the study. While 87.3%
(n=2736) of the participants were mothers, 11.8% (n=371) were fathers. The mean
age of the children was 59.69 ± 11.53 months and 48% were girls. Parents were
reached with an online questionnaire at 3 different time intervals; in the
first 6 months after the first case was detected in Turkey, during the period
when the curfew was imposed on children and when the bans were completely
lifted. Parents were asked to rate the level of anxiety they felt about
themselves and their children from 0 (no anxiety) to 10 (the highest level of
anxiety). At the beginning of the pandemic period, the anxiety level of
children was 4.22±3; during the long
period of curfew was 5.35±3.06; in the period when the bans lifted was
3.55±2.90 and the difference was statistically significant (p<0.05). In the
same period, the anxiety scores of parents about their children's health
were respectively 5.30±3.27; 6.06±3.24;
5.47±3.02. While the level of anxiety felt by the parents about the health of
their children was highest during the long period of curfew, no significant
difference was found between the level of anxiety between the beginning of the
pandemic period and today. The total anxiety score, which consists of the
parents' concerns about health, family, work and future, was for the
above-mentioned periods, respectively 5.15±2.64; 5.85±2.38; 4.49±2.60 and the
difference between the periods was statistically significant (p<0.05).
Conclusion:
Considering
the beginning of the pandemic period, the periods when bans were in place and
the bans were lifted significantly, the anxiety level of children aged 3-6
according to parents decreased with the lifting of the curfew. It was noted
that although the anxiety levels of parents about the health of their children
decreased compared to the middle of the pandemic period when deaths increased,
it was still similar to the beginning of the pandemic period. Talking with
parents about their concerns about the pandemic in routine child health
follow-ups between the ages of 3-6 and explaining the ways to protect the child
from diseases, including their own vaccinations during this period, may be
beneficial to reduce their anxiety.
Keywords;
Covid-19, child, parent, anxiety