Program-Reklam Ayrımı İlkesinin İhlalinin Yol Açtığı Sorunlara Çözüm Getirme Yeterliliği Bakımından Medya Okuryazarlığı Projesi


Creative Commons License

TAŞKAYA M., Yıldırım B.

Uluslararası Duygusal Zeka ve Medya Okuryazarlığı Sempozyumu, İzmir, Türkiye, 9 - 10 Kasım 2008, ss.415-431

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İzmir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.415-431
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

ÖZET

Medya okuryazarlığı projesinde, medya ürünlerinin “kurgulanmış olduğu”na ilişkin ön kabuller, program-reklam ayrımı ilkesinin ihlali sorununun, medya okuryazarlığı çalışmaları kapsamında değerlendirilmesini gerektirmektedir. Bu çalışmada öncelikle program-reklam ayrımı ilkesinin ihlali ve örtülü reklam uygulamaları için yaratılan uygun zeminlerin ekonomi politik ardyöresi nicel ve nitel bulgular ışığında değerlendirilmiştir. Örtülü reklamın ölçütlerinin genel çerçevesi, tercih edilme nedenleri ve yol açtığı sorunlar bu araştırmada değerlendirilen konular arasındadır. Örtülü reklam yayınlarının mevcut nicel ve nitel durumu, neo-liberal ekonomi politikalarının yarattığı tahribat üzerinden ekonomi politik yaklaşımla irdelenmiştir. Araştırmanın nicel bulguları, reklam denetim mekanizmalarının örtülü reklamla ilgili çalışmalarını, mahkeme kararlarını ve tutanakları içeren belgelere dayalı analizler yoluyla elde edilmiştir. Bütün eğitim sürecinin olduğu gibi, medya okuryazarlığı dersi de bireyin duygusal zeka gelişimini destekleyen eleştirel pedagoji anlayışıyla yeniden yapılandırılmalıdır. Çünkü ancak eleştirel pedagojik yaklaşımla tasarlanan medya okuryazarlığı dersi, öğrencilerin duygusal zeka gelişimlerinde köklü ve kalıcı değişiklikler yaratabilecek ve medya ürünlerini sürekli sorgulanabilir hale getirecektir. Tüm bunlardan hareketle çalışmada, program-reklam ayrımı ilkesinin ihlal edildiği yayınlara ilişkin göstergeleri -genel bir çerçeve içinde- eleştirel medya okuryazarlığı çalışmalarına katkı sağlamak amacıyla sunmak; bunun yanı sıra, ana akım medya okuryazarlığı projesinin, program-reklam ayırımı ilkesinin ihlal edildiği yayınların istenmeyen etkilerini ortadan kaldırma yeteneğini tartışmaya açmak amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler: medya okuryazarlığı, eleştirel pedagoji, program-reklam ayrımı

ABSTRACT

Effifiency of Media Literacy for Solving Program-Advertisement Separation Principle Violation

Due to the assumption in the media literacy project that media products are fictional, the violation of program-advertisement seperation principle requires to be evaluated in scope of Media Literacy Project. With this study, first of all, the created suitable economical and political backgrounds of the violation of program-advertisement seperation principle and surreptitious advertising are evaluated under qualitative and quantitative evidences. The general scope of frame of surreptitious advertisement, the reasons of being preferred and the problems caused are among other subjects evaluated in this study. The present qualitative and quantitative case of the surreptitious advertising applications has been investigated with the political economy approach by considering destruction caused by neo-liberalism. The quantitative evidences of this study are obtained by analyzing the documents of the audit studies, verdicts and official reports about surreptitious advertising. As whole educational system, the Media Literacy lecture, must be reconstructed with the critical pedagogic approach, supporting development of Emotional Quotient. Because only the critical pedagogic approach will maintain creation of permanent changes on students’ emotional quotient improvement and ability to interrogate media products. Through all these elements, with this study, violations of program-advertisement separation principle are presented -in a general scope- to contribute to critical media literacy project and to start a discussion on the ability of main current media literacy project in eliminating undesired effects of program-advertisement seperation principle are aimed.

Key Words: media literacy, critical pedagogy, program-advertisement separation  principle