Bu çalıĢmada Osmanlı Devleti‟nin modernleĢme sürecinde meydana gelen askeri eğitim reformları ele alınmıĢtır. Özellikle II. Abdülhamid Dönemi‟nde maarifin taĢrada yaygınlaĢmasıyla yeni açılan modern askeri okullar, mevcut okulların ıslahı konuları üzerinde durulmuĢtur. Osmanlı Devleti‟nde eğitim reformu yüksek öğrenim kurumlarından baĢlamıĢ, daha sonra bu kurumlara öğrenci yetiĢtiren alt kademe eğitim kurumlarının modernleĢmesi yapılmıĢtır. Bu bağlamda çalıĢmada dönemin Dersaadet ve taĢrasında yer alan askeri rüĢdiye, idadi ve yüksek okullar incelenmiĢtir. Bu dönemde açılan mekteplerin nerede kurulduğu, yıllık ortalama kaç öğrencisinin bulunduğu, okutulan ders programları, yapılan modernleĢme çalıĢmaları, mekteplerin ne kadar süreyle eğitim verdiği, mekteplere kabul edilecek öğrencilerde aranan özellikler, sınıf geçme Ģekilleri, mekteplerden mezun olan öğrencilerin görevlendirilmeleri gibi konular incelenmiĢtir. Bu çalıĢma, konuyla ilgili Osmanlı arĢiv belgeleri, birincil kaynaklar ve araĢtırma eserler, makale ve tezler incelenerek ortaya konulmuĢtur. ÇalıĢmanın amacı II. Abdülhamid Dönemi‟nde Dersaadet ve taĢrada mevcut olan askeri mektepleri belirtmek, mekteplerin kuruluĢ amacı ve iĢleyiĢlerini, izledikleri politikaları, bilimsel olarak inceleyerek ortaya çıkarmaktır. AraĢtırmanın sonucunda, II. Abdülhamid Dönemi‟nde eğitim alanında reform lahiyalarının hazırlandığı, bu doğrultuda ders programlarının ve ders içeriklerinin düzenlendiği, okulların batılı tarzda modernleĢtirildiği ve görülmüĢtür.
In this study, military education reforms that took place in the modernization process of the Ottoman Empire were discussed. It is focused on about new modern military schools and improvement of existing schools with the spread of education in the provinces especially in Abdülhamid II period. Education reform firstly began in higher education institutions in Ottoman Empire, after that modernization process of the lower-level educational institutions that train students for higher institutions was actualized. Thus, military middle schools, high schools and military academies that located in Dersaadet and provinces were investigated. Furthermore, subjects of the place of establishment, number of the average students of per year, syllabus and lesson schedules, modernization studies and efforts, education time, qualities sought in students to be admitted to schools, ways of passing class, assignment of students graduating from their schools of the related military schools that opened in this period are discussed. This study has been put forward by examining the Ottoman archive documents, primary sources and research works, articles and theses on the subject. Aim of this study is revealing the military schools were opened in capital city and provinces, and uncover scientifically the purposes, processes and policies of these schools. As a result of this research, it has been seen that in Abdülhamid II era, reform scriptures were prepared in the field of education, curriculum and course contents were arranged in this direction, and schools were modernized in a western style.
