Türkiye’de İslamofobi: Mizah Dergilerinde İslam’ın Temsili


Creative Commons License

AKINER N., MENCET M. S.

Akademik İncelemeler, cilt.11, sa.2, ss.169-196, 2016 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 11 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2016
  • Dergi Adı: Akademik İncelemeler
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Other Indexes
  • Sayfa Sayıları: ss.169-196
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Medya, güncel konularda kamuoyunun yönlendirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Batı’daki İslamofobi hakkında birçok çalışma yapılırken Türkiye’de İslamofobi’nin varlığı henüz tartışma konusu olmamıştır. Ancak Türkiye’nin Batılılaşma süreci boyunca güzel sanatların birçok dalında İslam’a ve Müslümanlara dair imgelerin genellikle olumsuz olduğu görülür. Bu makalede İslamofobi kavramının yanı sıra mizah dergilerinin İslam’a ilişkin bu olumsuz imgeleri nasıl oluşturduğu ve beslediği tartışılmaktadır. Çalışmada 1910-2010 arasında yayımlanan mizah dergilerinden rastgele seçilenlerle günümüzde en çok satan mizah dergileri Leman, Penguen ve Uykusuz’un 2014’teki tüm sayıları olmak üzere toplamda yaklaşık 35.500 karikatür içerik analizi ve göstergebilimsel çözümlemeyle incelenmiştir. Elde edilen bulgular İslam veya Müslümanların Batı’daki İslamofobik imgelere benzer bir biçimde sunulduğunu göstermektedir. İslamofobik klişeler genellikle Müslüman bireylerin giyim ve davranışları üzerinden oluşturulmuş ve genellikle Müslüman figürü yobazlık, terörizm, sahtekârlık ve sapıklıkla ilişkilendirilmiştir. 

Abstract The media plays a key role in shaping public opinion about topical issues. While many studies about Islamophobia in West, has never discussed yet Islamophobia in Turkey. But it is seen negative and deprecating imagery of Islam or Muslims in many branches of fine arts, during westernization process in Turkey. This paper discusses the concept of Islamophobia as well as how satirical magazines contributed towards the worsening of this sentiment across the Turkey. In this study, approximately 35.500 caricatures have been analyzed by semiotic and content analyses method, which are randomly selected of satirical magazines which published between 1910- 2010 and in addition all issues of Leman, Penguen and Uykusuz, the most popular satirical magazines in Turkey, which published in 2014. Findings show representations of Islam or Muslim are similar with Islamophobic cartoons in West. Islamophobic stereotypes regarding the dress and behavior of Muslim individuals. They predominantly portray Muslim as a stereotypical figure that is adopted into a message of obscurantism, terrorism, perversion and dishonesty. Keywords: Islamophobia, Semiotics, Humor, Cartoon, Secularism