Akademik Veri Yönetim Sistemi
Akademik Ziraat Dergisi, cilt.6, ss.263-268, 2017 (Hakemli Dergi)
Bu çalışma bitki bünyesindeki besin elementi miktarı
ile biyotik stres koşulları arasındaki ilişkileri
değerlendirmek amacı ile yürütülmüştür. Bu amaca
yönelik olarak hıyar mozaik virüsüne (CMV) hassas
Cemre F1 ve dayanıklı Melen F1 hıyar çeşitleri su
kültüründe yetiştirilmiş ve bitkiler ilk gerçek
yapraklı aşamaya geldiğinde CMV inokulasyonu
yapılmıştır. Bitkilerin bazı besin elementi içerikleri
(Zn, Fe, Cu, Mn, B, P, K, Ca, S ve Mg) ile yeşil aksam ve
kökte taze ve kuru ağırlık değerleri incelenmiştir.
CMV Cemre F1 çeşidinde yeşil aksam taze (CMV-:
91.63 g; CMV+: 83.67 g) ve kuru ağırlık değerleri
(CMV-: 7.13 g; CMV+: 6.73 g) üzerine etkili
çıkmazken Melen F1 çeşidinde virüs bitki taze ağırlık
(CMV-: 104.90 g; CMV+: 94.60 g) ve kuru ağırlık
değerlerini (CMV-: 8.70 g; CMV+: 7.76 g) önemli
derecede azaltmıştır. Kök taze ve kuru ağırlıkları
bakımından ise CMV yeşil aksamın aksine hassas
Cemre F1 çeşidinde etkili olurken Melen F1
çeşidinde önemli bulunmamıştır. Bitki besin
elementi analizleri CMV’nin Cemre F1 çeşidinde yeşil
aksamdaki B, P, K ve S üzerine etkilerinin
istatistiksel olarak önemli olmadığını, incelenen
diğer besin elementleri üzerine etkilerinin ise önemli
olduğunu göstermiştir. CMV partikülleri hassas çeşit
Cemre F1’de Zn, Mn, Ca ve Mg değerlerinin
artmasına neden olurken Fe ve Cu değerlerinin
azalmasına neden olmuştur. Dayanıklı çeşit Melen
F1’de ise CMV sadece Cu değerlerinin düşmesine
neden olurken diğer element içerikleri yönünden
önemli etkiler oluşturmamıştır. Bitki köklerinde yapılan bitki besin elementi analizleri virüsün hassas
çeşit Cemre F1’de Zn değerini (CMV-: 99.97 ppm;
CMV+: 93.99 ppm) düşürdüğü ve Fe (CMV-: 1384
ppm; CMV+: 2092 ppm) değerini artırdığını
gösterirken diğer besin elementi içeriklerine önemli
etkiler yapmamıştır. Öte yandan dayanıklı Melen F1
çeşidinde ise kökteki bitki besin elementi
içeriklerine CMV’nin etkisi önemli çıkmamıştır.
Anahtar kelimeler: CMV, Hıyar, bitki besleme, bitki
virüsleri
This study was conducted to investigate the
relationship between nutrition content of plant and
biotic stress condition. For that purpose CMVsusceptible
Cemre F1 and CMV-resistant Melen F1
cucumber cultivars were grown in hydroponic
culture. CMV was inoculated when the plants were at
the first leaf stage. Plant nutrition content (Zn, Fe, Cu,
Mn, B, P, K, Ca, S, Mg) and fresh and dry matter were
measured in leaves and roots separately. While CMV
has not been found effective on leaf fresh and dry
weight values of C emre F1 it caused to reduction in
leaf fresh (CMV-: 104.90 g; CMV+: 94.60 g) and dry
weight (CMV-: 8.70 g; CMV+: 7.76 g) values of
resistant Melen F1 cultivar. On the other hand while
CMV affected root fresh and dry weight values ofCemre F1, it did not found to be effective on Melen
F1 cultivar.
Results showed that CMV did not affect leaf B, P, K
and S content of Cemre F1. However CMV particles
increased the Zn, Mn, Ca and Mg content of Cemre F1
leaves but decreased Fe and Cu contents. Nutritional
contents of CMV-resistant Melen F1 leaves were not
affected statistically significant except Cu. CMV
reduced the Cu content of Melen F1 leaves.
Nutritional element analysis in roots showed that
effects of CMV were found to be significant in Cemre
F1 for only Zn (CMV-: 99.97 ppm; CMV+: 93.99 ppm)
and Fe (CMV-: 1384 ppm; CMV+: 2092 ppm), but not
significant in Melen F1 cultivar.
Key words: CMV, Cucumber, Plant nutrition, Plant
viruses