Mediterranean Agricultural Sciences, sa.34, ss.71-78, 2021 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmada, farklı düzeylerdeki sulama uygulamalarının Akdeniz iklim koşullarında yetiştirilen kinoa bitkisinin vejetatif gelişim, verim ve kalite parametreleri üzerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma drenaj tipi lizimetre sisteminde, kumlu tın bünyeli toprakta, 2017 yılında, Titicaca (Q-52) kinoa (Chenopodium quinoa Willd.) çeşidi ile yürütülmüştür. Araştırmada tam sulama (TS), sırasıyla %75, 50 ve 25 oranında kısıntılı sulama (KS75, KS50, KS25) ve susuz (SZ) konuları tesadüf blokları deneme deseninde üç tekerrürlü olarak ele alınmıştır. TS konusuna 7 günde bir toprak su içeriğini tarla kapasitesine getirecek kadar, kısıntılı sulama konularına ise belirtilen kısıntı oranları dikkate alınarak sulama suyu uygulanmıştır. Deneme sonunda sulama konularında dane verimi, bitki boyu, stoma iletkenliği değerleri sırasıyla 243.0 (SZ)- 295.0 (TS) kg da-1 ; bi 93.5 (SZ)-103.2 (TS) cm; 252.4 (SZ)-319.8 (TS) mmol m-2 s -1 , klorofil indeks içeriği mevsim içinde 2.8-57.0 arasında değişmiştir. Dane verimi, bitki boyu, stoma iletkenliği değerleri sulama konularında, yaprak klorofil içeriği değerleri ise mevsim içinde istatistiksel açıdan önemli farklılıklar (p<0.01) göstermiştir. Ancak, kinoa tohumlarında bin dane ağırlığı, kül, kuru madde, protein ve yağ içeriği açısından farklı sulama düzeylerinde istatistiksel olarak fark olmadığı, yağ asitleri açısındansa sadece eikosenoik asit içeriğinin sulama düzeylerine bağlı olarak istatistiksel anlamda farklılık (p<0.05) gösterdiği, uygulanan sulama suyu miktarı azaldıkça kinoa tohumlarında bulunan eikosenoik asit içeriğinin arttığı ve en yüksek eikosenoik asit içeriğinin SZ konusunda olduğu belirlenmiştir.
In this study, the effects of deficit irrigation applications on the vegetative growth and yield quality parameters of the quinoa grown in Mediterranean conditions were determined. The research was conducted in drainage-type lysimeters, filled with sandy loam soil, in 2017 with Titicaca (Q-52) quinoa (Chenopodium quinoa Willd.). In the research, full irrigation (TS), 75%, 50 and 25% of deficit irrigation (KS75, KS50, KS25) and rainfed (SZ) treatments were tested in randomized blocks design with three replications. Irrigation water was applied to the TS treatment 7-day intervals to bring the soil water content to the field capacity, and the deficit irrigation treatments were irrigated taking into account the specified cut-off rates. At the end of the trial, grain yield, plant height, stomatal conductance varied between 243.0 (SZ) - 295.0 (TS) kg da-1 ; 93.5 (SZ) - 103.2 (TS) cm; 252.4 (SZ) -319.8 (TS) mmol m-2 s - 1 , respectively, and leaf chlorophyll index value varied between 2.8-57.0 during the season. Grain yield, plant height, stomatal conductivity values in irrigation treatments and leaf chlorophyll content values during the season, showed statistically significant differences (p<0.01). However, there was no statistical difference in irrigation levels in terms of 1000-seed weight, ash, dry matter, protein and oil content. In terms of fatty acids, only the eicosenic acid content differed statistically (p<0.05) depending on the irrigation levels, and as the amount of applied irrigation water decreased, the eicosanoic in the quinoa seeds increased. The highest eicosenic acid content was determined in SZ treatment.