MESOS Disiplinlerarası Ortaçağ Çalışmaları Dergisi, sa.V, ss.1-16, 2023 (Hakemli Dergi)
Baskıcı Fokas rejimine karşı Kartaca
eksarhı Herakleios’un organize ettiği bir
darbe girişimiyle imparatorluğu elde
eden, babası ile aynı adı taşıyan
Herakleios, 610 yılında Bizans’ın yeni
imparatoru olmuştur. Herakleios
imparatorluğu devraldığında Iustinianos
devrinin ışıltılarından eser kalmamıştır.
Herakleios’un imparatorluğu elde
etmesinin hemen ardından batıda AvarSlav akınlarının baskı ve istilaları doğuda
ise Sâsânîler hemen ardından İslâm
akınları ile mücadele etmek zorunda
kalmıştır. İmparatorluk hem Avar-Slav
akınları hem de Sâsânî-İslâm akınlarıyla
baş edecek ekonomik-askeri güçten
yoksundu. Bu süreç Herakleios’un
imparatorluğu saran bütün tehditlerle
mücadele edebilmesi için birtakım
alanlarda reform hareketlerine girişmesini
gerekli kılmıştır. Herakleios’un, önceliği
çöken ekonomik durumda finansman
sorununu çözmek olmuştur. Bu
doğrultuda sikkeler ve darphaneler
reformlara tabi tutulmuş ve mali idare de
birtakım düzenlemelere gidilmiştir. Bu
düzenlemeler sayesinde istilacı kavimlere
haraç ödemesi yapılabilmiş ve tehdit
unsuru olan Sâsânîlerle mücadele etmesi
için gerekli olan askeri birlikleri finanse
edebilmiştir. Bu çalışmada İmparator
Herakleios’un ekonomi alanında neden
reformlara ihtiyaç duyduğunun gözler
önüne serilebilmesi için dönemin siyasi
olaylarına genel hatlarıyla değinilecek ve
ardından Herakleios’un ekonomi alanında
yapmış olduğu reformlara yer
verilecektir.