İJHAR, cilt.7, sa.1, ss.53-69, 2022 (Hakemli Dergi)
Azerbaycan’da, 1980 sonrası başlayan hareketler; özellikle 1990’da Sovyetler Birliği’nin parçalanması, sosyalist gerçekçiliğin baskısından kurtulan sanatın hızla gelişmesini sağlamıştır. Sovyetler Birliği’nin ve dolayısıyla ilgili kısıtlamaların yıkılmasından sonra Azerbaycan’da, o güne dek aykırılığın/başkaldırının sınırlı ve gizil ifadesi olarak kalan “yer altı” sanatın tüm dalları, 90’larda güçlü hâle gelmiştir. Bununla birlikte Çağdaş Azerbaycan sanatında dikkat çeken bir başka husus; Azerbaycan sanatı için yeni ve geleneksel olmayan sanat türlerinin ortaya çıkışının yanı sıra ulusal müzik mirasını, neo-folklorunu araştırıp çağdaş sanat bağlamında yorumlayan, geleneksel sanatın birçok dallarını, özellikle halılarının görsel özelliklerini araştırarak ünlü Azerbaycan halılarına yepyeni bir görünüm sunulması olmuştur. Bu çalışmada çağdaş sanatın sınırlarını zorlayan ve çeşitli sanatsal deneyler, bireysel ve işbirlikçi projeler yürüten; görsel sanatlar ve performans sanatlarından video ve ses kurumlarına çeşitli türlerde sanat üreten; Azerbaycan’ın çağdaş sanatını tanıtmaya adanmış, kâr amacı gütmeyen, genç sanatçılara verdiği destekle dikkat çeken “YARAT” Sanat Merkezi’nin faaliyetleri incelenecektir. Ayrıca bu bağlamda, Azerbaycan geleneksel el sanatlarının göz bebeklerinden sayılan muazzam halı sanatını Batı modernizmi ile ilişkilendirerek yeniden yorumlayan, yeni tekniğe ve temaya dayanan enstalasyonlarıyla Azerbaycan halılarına yepyeni bir görünüm sunan, “YARAT”ın destek verdiği gençlerden çağdaş sanat dünyasının yükselen bir Azerbaycan yıldızı olan Faig Ahmed’in yaratıcılığına kısaca göz atılacaktır. Anahtar Kelimeler: Azerbaycan, Yarat, sanat, geleneksel, çağdaş