Gaziantep Göç ve Sivil Etkileşim Sempozyumu, Gaziantep, Türkiye, 25 - 26 Eylül 2025, ss.3-5, (Özet Bildiri)
Antalya, turizm açısından Türkiye’nin en önemli şehirlerinden biridir. Bu durum beraberinde iç ve dış göç alan bir kent merkezine yol açmaktadır. Diğer yabancı uyruklu göçmenlerle birlikte Suriyeliler de bu göç dalgasının önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Genel görünümde Antalya’da yaşayan Suriyelilerin büyük bir kısmı genç nüfustan oluşmakta ve çocuklu ailelerden müteşekkildir. Göç İdaresi verilerine göre Antalya'daki geçici koruma kapsamındaki Suriyeli sayısı, Türkiye geneline göre düşük olmakla birlikte giderek artış göstermektedir. Mekânsal dağılım açısından ise Suriyeliler genellikle kent merkezine yakın, düşük gelirli mahallelerde ve tarımsal faaliyetin yoğun olduğu ilçelerde yoğunlaşmıştır. Bu alanlar genel görünümde sosyoekonomik olarak dezavantajlı bölgelerle örtüşmektedir. Suriyelilerin Antalya’daki ekonomik entegrasyonu sınırlı olmakla birlikte bazı sektörlerde belirginleştikleri ve çalışma yaşamına katıldıkları gözlemlenmektedir. Ancak bu durum daha çok kayıt dışı istihdama karşılık gelmektedir ve inşaat, tarım ve hizmet sektörlerinde kayıt dışı şekilde çalışmaktadırlar. Bu görünüm beraberinde iş güvencesizliği ve düşük ücret sorunlarını beraberinde getirmektedir. Bazı Suriyeli göçmenler küçük esnaflık yapmakta, market işletmeciliği, tekstil ürünleri satışı vb. işlerle uğraşmaktadırlar. Turizm sektöründe ise özellikle Ortadoğu ülkelerinden turist getirme ve turizm işletme işleri ile uğraşanlarda bulunmaktadır. Suriyeli göçmenleri toplumsal uyum süreci karmaşık ve çok katmanlı bir husustur. Zira Türkçe dil yeterliliği özellikle kadınlar için hala temel bir bariyer oluşturmaktadır. Dil yeterliliğinin yeterli düzeyde olması da beraberinde kadınları iş hayatında dezavantajlı bir konumda olmasına yol açmaktadır. Suriyeli çocukların eğitim sistemine entegrasyonları zaman içerisinde artış göstermekle birlikte devamsızlık ve sosyal uyum konularında engeller olduğu görülmektedir. Konu ile ilgili Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerinin takibi ve çalışmaları mevcuttur. Toplumsal uyum konusunda en büyük sorun Türkiye’deki Suriyelilerin siyallaştırılması ve araçsallaştırılmasıdır. Nitekim bazı dönemlerde Suriyelilere yönelik önyargılardan beslenen sosyal medya paylaşımları ve haberlere rastlamak mümkündür ve gerginliklere neden olabilmektedir. Yerel halk ile günlük sosyal etkileşimleri bağlamında sınırlı bir iletişimden bahsetmek daha gerçekçidir. Kültürel farklılıklar, yaşam tarzı ve kabul sürecini sekteye uğratacak tutumlar etkileşim düzeyini sınırlı ve ekonomik ilişkiler bağlamında tutmaktadır. Bu manada medya söylemleri, politik tartışmaların etkisi ve Suriyelilerin sosyo-ekonomik düzeyleri toplumsal katılım önündeki en temel sorunlar olarak belirtilmelidir. Bu perspektiften hareketle çalışmada Antalya'daki Suriyelilerin kamusal alandaki görünümü sosyolojik değişkenler bağlamında irdelenecek ve tartışılacaktır.