Phaselis, cilt.8, ss.179-196, 2022 (Hakemli Dergi)
Çalışmanın konusunu Phaselis’in sosyo-ekonomik ve
sosyo-kültürel merkezini teşkil eden Ana Caddesi ile Merkezi Limanı’nı
Güney Liman’a bağlayan Hadrianus Kapısı’nın belgelenmesi, korunması,
sağlamlaştırılması ve sergilenme projesi oluşturmaktadır. Kente Güney
Limanı yönünden girişi sağlayan anıtsal kapı zaman, doğa ve insan
kaynaklı tahribat sonucu postamentleri hariç yıkılmış durumda olsa da
yapının entablatür kısmına ait arişitrav, friz, geison ve sima blokları
ve nitelikli mimari bloklarının büyük bir kısmı günümüze kadar
ulaşmıştır. Çok sayıda eksik taşıyıcı (postament ve kemer) bloğu
olmasına karşın, mevcut parçalar yapının mimari özellikleri, bezemeleri
ve detaylarının anlaşılabilmesi açısından yeterli verinin elde
edilmesini mümkün kılmaktadır. Bu bağlamda arkeolojik materyal kültür
kalıntılarına temas etmeksizin, tahribatsız belgeleme yöntemleriyle;
klasik, lazer tarama, RTI, fotogrametri, orthophoto, wireframe
metotlarıyla yapının entablatür dizisine ait bloklar iki ve üç boyutlu
olarak dijitalleştirilmiştir. Blokların belgelenmesiyle elde edilen
sayısal verilerin her biri Hadrianus Kapısı’nın restorasyon ve
restitüsyon önerilerinin oluşturulmasına, 3B’lu modelinin
tasarlanmasına, katı çıktılarının alınmasına ve sergi elemanlarının
içeriklerinin üretilmesine katkı sağlamıştır. Yapının mimari
özelliklerine ilişkin elde edilen bulgularla önceki yıllarda yapılan
restitüsyon önerileri karşılaşırılarak benzerlikler, farklılıklar
saptanmış ve hassas veriler ışığında yapıya ait yeni restitüsyon ve
restorasyon önerileri geliştirilmiştir. Bunu yaparken Phaselis’in
anıtsal kapısına ait mimari ve plastik öğeler kültürel mirası belgeleme,
koruma, onarma ve etkili sergileme yöntemleriyle deneyime
dönüştürülerek yerli/yabancı ziyaretçilerin ilgisine ve bilgisine
sunulması hedeflenmiştir.