Mürekkepbalığı (Sepia officinalis Linnaeus, 1758) (Mollusca: Cephalopoda) mürekkebinin boyar madde kaynağı olarak değerlendirilmesi

TEKER M. S., GÖKOĞLU M., TEKER S.

2. ULUSLARARASI AKDENİZ SANAT SEMPOZYUMU "DOĞAL BOYA SEMPOZYUMU, ÇALIŞTAYI, SERGİSİ", Antalya, Türkiye, 10 - 12 Mayıs 2017, ss.1-10

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1-10
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma, Antalya Körfezi’nden yakalanan Mürekkepbalığı’nın (Sepia officinalis Linnaeus, 1758) mürekkep kesesinden alınan boyar madde ile yapılmıştır. Mürekkepbalığı (S. officinalis) kafadan bacaklılar sınıfına dahil ve Sepiidae familyasının bir üyesidir. Araştırmada kullanılan S. officinalis ticari balıkçılık faaliyetlerinden elde edilmiştir. Mürekkepbalığından mürekkep kesesi çok dikkatli bir şekilde çıkarılmıştır. Çıkarılan mürekkep keselerinin içindeki boyar madde özel saklama kaplarında toplanmıştır. Yakalanan 20 adet mürekkepbalığından yaklaşık 40g boyar madde elde edilmiştir. Ön mordanlama yöntemi ile HT numune boyama makinasında ilmelik yün iplikleri boyanmıştır. Boyanmış ilmelik yün iplikleri sürtünme haslık testinden geçirilmiştir. Geleneksel yöntemle boyanan ilmelik yün ipliklerde koyu gri renk elde edilmiştir. Gri skala ile yapılan sürtünme haslık test sonucu 4/5 bulunmuştur. Deneysel olarak yapılan bu çalışma denizel ekosistemin bazı canlılarında bulunan boyar maddelerin, tekstil, kitap sanatları ve resim gibi alanlarda kullanılabileceğini göstermektedir. 

This study was carried out with dyeing material isolated from ink sac of cuttlefish Sepia officinalis Linnaeus, 1758 caught from Gulf of Antalya. Cuttlefish (S. Officinalis) is member of the family Sepiidae belong to class Cephalopoda. Sample of S. officinalis was collected from commercial fishing operation. Ink sac was attentively dissected from cuttlefish. Dyeing material isolated from ink sac was filled specific storage container. A total 40g dyeing material was obtained from caught 20 cuttlefish. Wool yarn was dyed in the NT Sample dyeing machine by method of pre-mordant. Dyed wool yarn was tested friction fastness. Dyed by traditional method wool yarn was dark grey color. Friction fastneass test was 4/5. This experimental study indicates that some of the dyeing materials found in marine ecosystems can be used in textile, book arts and painting as in various fields.