Epilepsi Hastalığının Çocuk ve Aile Üzerindeki Psikososyal Etkileri

TURAN F. D., İŞLER A.

Sağlıkla, sa.12, ss.15-17, 2014 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2014
  • Dergi Adı: Sağlıkla
  • Sayfa Sayıları: ss.15-17
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

EPİLEPSİ HASTALIĞININ ÇOCUK VE AİLE ÜZERİNDEKİ PSİKOSOSYAL ETKİLERİ

 

Arş. Gör. Fatma Dilek TURAN, Doç. Dr. Ayşegül İŞLER

      Akdeniz Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği AD.

 

ÖZET

Epilepsi hastalığı, nöbetlerinin aniden, nerede, ne zaman meydana geleceğinin tahmin edilememesi özelliği ile diğer kronik hastalıklardan farklıdır. Epilepsinin tahmin edilemeyen doğası ve seyri hem çocuğun hem de ailenin fiziksel ve psikolojik işlevlerini önemli ölçüde olumsuz etkilemektedir. Çocuğun yaşadığı sorunlar; kontrol ve özerkliği yitirme, nöbete bağlı anksiyete, sosyal damgalanma, reddedilme ve ayrımcılık, kaygı, depresyon, ebeveyn tarafından aşırı korunma, ebeveyne aşırı bağımlılık, kronik hastalığa uyum sağlayamama ve hastalıkla baş edememedir. Ailelerin yaşadıkları başlıca sorunlar ise; kontrol yitimi hissi, hastalıkla baş edememe, yeterli bilgiye sahip olamamalarına bağlı korku, kaygı, depresyon, psikolojik problemler, aile ilişkilerinde bozulma ve sosyal hayatın sekteye uğraması şeklinde sıralanabilir. Tüm bu durumlar çocuk ve ailenin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilenmektedir Epilepsi hastalığına sahip çocuğu olduğunu öğrenen anne-babaların yaşam amaçlarını gözden geçirdikleri, yapmak istedikleri birçok şeyi erteledikleri veya tamamen iptal ettikleri sık gözlenen davranışlar arasındadır. Ebeveynler sıklıkla işlerinden ayrılmak zorunda kalmakta ya da çocuklarının bakımını diğer aile üyelerine bırakmaktadır. Bu durum büyük ekonomik ve sosyal sorunlara, epilepsinin tahmin edilemeyen özellikleri ile ailede zayıf iletişime, ailenin uyumunun bozulmasına neden olmaktadır. Bu nedenle çocuğa epilepsi tanısı konması durumunda yalnız çocuğun sorunlarına odaklanılmamalı, ailedeki diğer bireylerinde de bu durumdan etkilenileceği düşünülüp tüm aile bireylerinin ruh sağlığını korumaya yönelik hemşirelik yaklaşımları geliştirilmelidir. Hemşire; multidisipliner ekipte çocuk ve ailesini bakımın merkezine alarak diğer ekip üyeleriyle koordinasyonu sağlayabilecek anahtar kişidir. Çocuk ve ailesiyle çalışan hemşireler hastanelerde ve toplumda bakım verirken eğitici, danışman, savunucu, karar verici gibi bağımsız rollerini gerçekleştirmelidirler.

Anahtar Kelimeler: Epilepsi, çocuk, aile, psikososyal etki, hemşire