Akademik Veri Yönetim Sistemi
Ulusal Kanser Kongresi, Antalya, Türkiye, 18 - 21 Nisan 2019, ss.268
AMAÇ: Mide kanseri tanısıyla post-operatif radyoterapi (RT) uygulanan
hastalarda tedavi alanında kalan sol akciğeri (AC) dozimetrik
olarak incelemek ve radyoterapi sonrası oluşan AC doku değişikliklerini
radyolojik olarak değerlendirmek.
GEREÇ-YÖNTEM: Ocak 2012– Ekim 2018 tarihleri arasında
mide kanseri tanısıyla post-operatif RT uygulanan 35 hasta retrospektif
olarak değerlendirildi. RT öncesi simülasyon amaçlı çekilen
tomografide sol AC’ in tamamı riskli organ olarak konturlandı. Hasta
pozisyonu supin idi. Dozimetrik olarak, tedavi volümleri (CTV, PTV),
sol AC mean (Dmean), maksimum (Dmax) dozlarının median değerleri
incelendi. RT sonrasında 3-6 ay içerisinde kontrol amaçlı çekilen
tomografi görüntülerinde AC dokusu radyolojik değişiklikler açısından
değerlendirildi.
BULGULAR: Hasta özellikleri tablo 1’de görülmektedir. Günlük
fraksiyon dozu 180-200 cGy olacak şekilde, 15 hastada (%43) tek
volümde,20 hastada (%57) ise iki volümde (Faz1+boost) olacak
şekilde toplam 4500-5400 cGy RT uygulandı. Sonrasında takip
amaçlı çekilen tomografi görüntülerinde Sol AC’ de oluşan radyolojik
değişiklikler değerlendirildi. Çalışmada yer alan hastaların %71’i
3 Boyutlu Konformal RT (3BKRT), %29’u Field-in-Field Yoğunluk
Ayarlı RT (FIF-IMRT) teknikleri ile tedavi edildi. Her hastanın tedavi
ve AC volümleri incelendi ve bunun AC hasarına katkısı var mı diye
bakıldı (Tablo 2). Hastaların %34’ünde RT sonrası oluşan sol AC hasarına
dair lezyonlar tespit edildi. Bu hasar, fibro-atelektazi (3 hasta),
atelektazi (4 hasta), retikülonodüler opasiteler ve buzlu cam dansiteleri
(5 hasta) görünümü şeklindeydi. Ayrıca, 1 hastada da RT öncesi
mevcut olan bronşektazinin progrese olduğu belirlendi. Farklı iki RT
tekniğinde yer alan hasta sayısının eşit olmaması nedeniyle, hangi
tekniğin daha çok hasar yaptığı konusunda istatistiksel olarak anlamlı
bir yorum yapılamadı. Tedavi volümü (CTV, PTV), yaş, operasyon
şekli, eş zamanlı kemoterapi kullanımı, bu hasarı arttırıcı faktör olarak
tesbit edilmedi. Ancak, boost yapılan hastalarda AC hasarı daha
belirgin (p=0,02) olarak gözlendi.
SONUÇ: Mide kanserinde RT, tedavinin önemli basamaklarından
birini oluşturmaktadır. Sol AC alt lob bölgesi özellikle komşuluk
nedeniyle RT alanı içerisinde kalmaktadır ve hasar oluşturabilmektedir.
Hasta takiplerinde özellikle metastaz ile de karışabilmektedir.
Literatürde benzer bir çalışmaya rastlamamakla birlikte sonuçlarımızdan
da görüldüğü gibi hasar oranı dikkat çekicidir. Bu nedenle, RT
endikasyonu olan mide CA tanılı hastalarda AC’in de riskli organ
olarak değerlendirilmesini önermekteyiz.
Anahtar Kelimeler: Mide kanseri, radyoterapi, akciğer radyoterapi etkileri