DEĞİŞEN EKONOMİK YAPILAR, DEĞİŞİME DİRENEN “YAPILAR”: ANADOLU’NUN AMBARLARI


Creative Commons License

Hadimli H.

İnsan ve Medeniyet Araştırmaları 2019, Mustafa USLU,Sabahattin Çiftçi,Coşkun Arslan,Erdal hamarta, Editör, Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya, ss.394-402, 2019

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2019
  • Yayınevi: Çizgi Kitabevi Yayınları
  • Basıldığı Şehir: Konya
  • Sayfa Sayıları: ss.394-402
  • Editörler: Mustafa USLU,Sabahattin Çiftçi,Coşkun Arslan,Erdal hamarta, Editör
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kırsal alanların değişen ekonomileri, yaşayış, alışkanlık, geçim kaynağı vb. pek çok konuda da yenilenmeyi getirir. Tarih boyunca insanın kültürü, karakteri, ekonomisi değişmiş olsa da, değişmeyen en önemli yönü, günün belli bölümünü korunaklı, kapalı bir mekânda geçirme ihtiyacıdır. İlkel toplumlarda ağaç kavukları ve göçebe barınaklar kullanılarak karşılanan bu ihtiyaç, modern insan tarafından daha çok önemsenmiş, nihayetinde fonksiyonel özelliği çeşitlenen fark tip ve şekilde meskenler ortaya çıkarılmıştır. Özellikle kırsal ekonomilerdeki insanlar, sadece kendilerini korumak için değil, aynı zamanda ürettikleri ürünleri ve sahip oldukları hayvanları korumak için de mesken inşa ederler. Tarım ekonomisinin hâkim olduğu gelişmemiş ve gelişmekte olan ülke ve bölgelerdeki meskenler, değişime direnen yapıları oluşturur. Bu meskenler çevrenin insan üzerindeki etkisini yansıtır. Coğrafi çevre-insan ilişkisinin ilgi çekici örneklerini sunan mesken araştırmaları, Türkiye gibi birbirinden farklı coğrafi ortamlara sahip ülkelerde ise sanılandan ilginç örnekler sunabilmektedir. Bu örneklerden birini de genellikle tahıl depolamak için kullanılan ambarlar oluşturur. Ambarlar bazen eklenti, bazen de tek başlarına mesken kıymeti görmektedir. Anadolu ambarları esas olarak üretim ve mesken kültürünün bir sonucudur. Çeşitli malzemelerden yapılan ambarların en bilinen modelleri ahşaptan inşa edilenlerdir. Ancak gerek orman alanlarının korunma kaygısı gerekse de ahşap ambar inşa eden usta kişilerin hayatta olmamaları, bu tip ambar sayısının azalmasına neden oluştur. Ahşap ambarların yerine günümüzde modern yapı malzemeleri kullanılarak yapılan ambarlar yer almaya başlamıştır.