Kayseri Müzesi'nden Kimliksiz Bir Portre Baş


Creative Commons License

ARLI Y.

XII. Uluslararası Güncel Araştırmalarla Sosyal Bilimler Kongresi Özet Metinler Kitabı, Antalya, Türkiye, 27 - 29 Mart 2020, ss.71

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.71
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

1964 yılında özel bir şahıs tarafından gerçekleştirilen bir evin temel kazısında ele geçen kadın başı, günümüze kadar yayımlanmamıştır. Buluntu yeri ve yapı bağlantısı bilinmeyen Kayseri eserini, yalnızca saç modası ve fizyonomik özelliklerden yola çıkarak tarihlendirmek zor olsa da gerçekleştirdiğim karşılaştırmalar ve değerlendirmelerle kadın başına, bir dönem ve kimlik önerisi getirilmeye çalışılmıştır. Arkeoloji literatürüne kazandırmak için kaleme aldığım Kayseri eserindeki kuaförlük modası, dolgun yüz ile göz bebeği ve irisin işlenmemesi kadın başını, tarihlendirmemize olanak sağlayan tanımlayıcı özelliklerdir. Kayseri Müzesi’nde korunan eserdeki “Ceres Tipi” saç modası, Iulius - Cladiuslar Hanedanlığı ve Hadrian dönemlerindeki resmi ve özel kadın portreleriyle yakın benzerlik göstermektedir. Yalnızca Kayseri başındaki kuaförlük modası, Iulius - Cladiuslar Hanedanlığı dönemlerindeki saç modasını anımsatmasına rağmen patetik ifadenin verilmeyişi kadın başını, bu dönemin üslup özelliklerinden ayırmaktadır. Kadın başındaki saç modası, ayrıca Hadrian dönemi kadın portrelerindeki kuaförlük modasıyla da büyük benzerlik gösterse de Kayseri portresinde, Iulius - Cladiuslar Hanedanlığı dönemleri eserlerinde olduğu gibi Hadrian dönemi portrelerinde de gördüğümüz fizyonomik özelliklerin idealize edilerek verilişi yer almamaktadır. Fakat aynı zamanda eserde patetik ifadenin yer almayışı, “Ceres Tipi” saç modası ve göz bebeği ve irisin işlenmeyişi de kadın portresini, fizyonomik özelliklerin tam olarak idealize edilmediği erken Hadrian dönemine tarihlendirmemize mümkün kılmaktadır. Çalışmamda da “Ceres Tipi” kuaförlük modasının görüldüğü her iki dönemle, Kayseri başını karşılaştırarak eserin tarihlendirilmesi, kimlik çalışması ve önerdiğim dönemin gerekçeleri detaylı bir şekilde verilmek istenmiştir. 
Anahtar Kelimeler: Kayseri Müzesi, Kadın Başı, Erken Hadrian Dönemi.