"Vücûd-Nâme" Örneğinde Bektâşî Erkânnâmelerinde Hurufi Unsurlar

TEBER Ö. F.

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, cilt.13, sa.1, ss.57-72, 2013 (Hakemli Dergi)

Özet

Bektâşî Erkânnâmeleri Bektâşîliğin mahiyetini, yapısını ve tarihî inkişafını tanımlamaya yönelik olarak yazılmış, tarikat içerisindeki ritüeller ile bu ritüellerin bünyesinde icra edilmesi gerekli duaların yer aldığı eserlerdir. Bektaşi Erkânnâmeleri içerisinde yer alan ve kâmil insan olabilmenin tasvirlerini içeren “Vüû-nâme”, “Ahid-nâme”, gibi çştli risale ve belgelerin analiz edilmesi, Alevîik ve Bektâşlik araşımalarıda öemli bir katkı ağlayacaktır. "Vücûd-Nâme"ler, dünyevî unsurların her birinin insan vücûdundaki uzuvlardan birisine benzetildiği ve bu uzuvlara harflerle birlikte çeşitli dinî, tasavvufî anlamların yüklenilerek izah edildiği Hurûfî metinleridir. Bu çalışmada “Vücûd-Nâme”lerde yer alan Hurûfî unsurları Bektâşî Erkânnâmelerine nasıl yansıdığını analiz etmeye çlıştık.

Anahtar sözcükler

 

 

- Ezoterik (Batınî ), Bektâşî Erkânnâmeleri, Vucûd-Nâme

Analysis of miscellaneous booklets such as “Vucûd-Nâma”, “Ahid-Nâma”, “Risâla Âin-i Cem” which were written in “Erkannâmas” should make a significant contribution to studies on Alawitan and Baktashiyya. “Vucûd-Namas” which are a type of such booklets in the Erkannâmas. “Vücû-Namas” are Hurufism texts in which earthly elements were correlated to parts of human body and various religious and sufistic conceptions implied on these together with letters. In this study we tried to define how Hurufism elements reflected on Bektashi Erkannâmas by analyzing “Vucû-Namas”.

Key Words:

Esoterism (Batınî), Hurufism, Baktashi, Vucûd-Nama