Akademik Veri Yönetim Sistemi
1. Ulusal Zooloji Kongresi, Nevşehir, Türkiye, 28 - 31 Ağustos 2013, ss.101
Bu çalışmanın amacı, hakkında oldukça sınırlı bilgiye sahip olduğumuz ve doğal alanların yanı sıra yerleşim yerlerinde de üreyen Arap bülbülünün Akdeniz Üniversitesi Kampüsü’ndeki üreme biyolojisinin belirlenmesidir. Bu bağlamda, Nisan – Temmuz aylarında çiftler halinde hareket eden Arap bülbülleri takip edilmiş ve yuvaları tespit edilmiştir. Bu yuvalarda, bırakılan yumurta sayısı, kuluçka süresi, açılan yumurta sayısı, yavru gelişim süresi, uçan yavru sayısı kaydedilmiş ve üreme başarısı (en az bir yavrunun uçtuğu yuvalar dahil edilmiştir; yumurta açılma başarısı: açılan yumurtalara bırakılan yumurtaların oranı ve yavru uçurma başarısı: uçurulan yavruların açılan yumurtalara oranı) hesaplanmıştır. Toplam 35 yuva tespit edilmiştir. Bunlardan 16’sı yuva yapımı bitmeden ya da bittikten hemen sonra terk edilmiştir. On dokuz yuvada üreme faaliyeti gerçekleşmiştir. Ancak 1 yuvada ebeveynlerin terk etmesi nedeniyle yumurtadan çıkan 2 yavru ölmüş, 4 yuvada 6 yumurta ve 3 yavru predasyona uğramış ve 3 yuvada toplam 12 yumurta insan etkisiyle kırılmıştır. Toplam 11 yuvada ise üreme faaliyeti tamamlanmıştır. Bu nedenle türün yuva başarısı (en az bir yavru uçulan yuvaların toplam üreme faaliyeti gerçekleşen yuvalara oranı) % 57,8 olarak hesaplanmıştır. Yumurta küme büyüklüğünün 3 ± 0.2 (2-4), yumurta açılma başarısının % 96.6 ± 3.3 ve yavru uçurma başarısının % 90,6 ± 2.1 olduğu belirlenmiştir. Bulgular, türün insan aktivitesinin yoğun olduğu alanlarda üremesine karşın oldukça hassas bir tür olduğunu göstermektedir. Çalışmanın ileriki aşamalarında Akdeniz Üniversitesi ve Antalya Hayvanat Bahçesi ortaklığında kurulacak Davranış Ünitesinde kontrollü davranış deneyleri gerçekleştirilecektir.
Bu çalışma TÜBİTAK tarafından 212T111 no’lu proje ile desteklenmektedir.
Anahtar sözcükler: Arap bülbülü, Pycnonotus xanthopygos, üreme başarısı, etoloji, Antalya