Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi (Online), sa.Sayı/Issue 14 (Şubat/February 2024), ss.1505-1519, 2024 (Hakemli Dergi)
Çağdaş sanatta oyun olgusunun ilkel insanın katıksız varoluşundan çağdaş insana uzanan bir
görü perspektifi olanağını mümkün kıldığı düşünülmektedir. Günümüzde disiplinlerarası
yaklaşımların yaygınlaşması, sürecin yapıta, izleyicinin katılımcıya, katılımcının sanatçıya
dönüşmesi ile geçişli, çok boyutlu ve melez sanatsal ifadeler ortaya çıkmıştır. Bu ifadelerin
kavranmasında ve ilgili alanda üretim sağlanmasında oyunsal anlayışın ve çağdaş sanatta
yaratma sürecinin oyun olgusu bağlamında incelenmesinin, gerekli olduğu düşünülmektedir.
Oyun kavramının çocuk oyunlarından spor müsabakalarına, dilbilimsel oyunlardan
simülasyonlara kadar çok geniş bir alana yayılmış olması onu tanımlamayı zorlaştırmaktadır.
Bu alanı daraltmak adına konu oyun, çağdaş sanat ve yaratım süreci ile sınırlandırılmıştır.
Literatürde çağdaş sanatta yaratma süreci ve oyun ilişkisi konusunda geniş bir araştırma
yelpazesi bulunmadığı ve bu hususta türkçe yayınların kısıtlı olduğu gözlemlenmiştir.
Oyunun psikolojik, sosyolojik, felsefi ve sanatsal boyutları hakkında yapılan literatür taraması
ve doküman inceleme analizleri ışığında, sanatçının yaratma süreci ve bu sürecin ürüne ve
ürünün diyaloğa dönüşümü için temel yapıtaşının “oyun” olduğu sonucuna varılmıştır. Bu
bağlamda bir sanatçının bireysel yaratım süreci, yaratım sürecinin yapıta dönüşümü ve
yapıtın bir diyalog olanağı olarak izleyici ile etkileşime geçme süreçleri için “oyun kurma”
terimi önerilerek, Marcel Duchamp, Marina Abramovic ve Gabriel Orozco’nun yaratma süreci
ve oyunu, sanatsal ifade biçimlerinde kullandıkları düşünülen sanatçı örnekleri ile
incelenmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Oyun, yaratma süreci, çağdaş sanat, oyun kurma, sanatçı.