Akademik Veri Yönetim Sistemi
THE FIRST INTERNATIONAL CONGRESSON MEDITERRANEAN SCIENTIFIC RESEARCH & INNOVATION, Antalya, Türkiye, 05 Aralık 2021, ss.27-40
Turizm, çok yönlü, karmaşık ve hassas bir sistemdir. Bu karmaşık yapı, yerel ve küresel boyutta iç içe geçmiş
milyonlarca etkileşimi ifade eder. Ayrıca turizm, bulunduğu çevre ile araç gereç, enerji ve bilgi alışverişi içinde
olan açık bir sistemdir. Turizm sektörünün bu çok büyük karmaşık yapısı, turizmin küresel ve yerel boyutta
ekonomik ve sağlık sistemleri gibi diğer birçok sistemle etkileşim içinde olmasına neden olmaktadır. Bu çok
yönlü ve karmaşık yapısı turizmi, diğer sektörler arasında önemli kılarken, kırılgan yapısı ise turizm sektörünü
krizlere, doğal afetlere, terör saldırılarına ve salgın hastalıklara karşı aşırı duyarlı hale getirmektedir. Sağlık,
güvenlik, çevre ve ekonomik alanlarda sistemi olumsuz etkileyen öngörülemeyen olaylar olarak ifade edilen
krizler, turizm sektöründe farklı destinasyonlara yönelim, turist sayısının azalması ve turist harcamalarının
düşmesi hatta turizm faaliyetlerinin durması gibi sonuçlara neden olmaktadır. Turizm hareketlerinde yaşanan
bu düşüş turizm gelirlerinin azalmasına ve buna bağlı olarak ulusal gelirde düşüşlere yol açmaktadır.
Yirmibirinci yüzyılda insan sağlığını etkileyen ağır akut solunum yolu yetersizliği sendromu (SARS-2002), Kuş
Gribi (2006), Domuz Gribi (2009), Ortadoğu Solunum Sendromu (MERS-2012), Ebola (2013) ve Yeni
Koronavirüs Hastalığı (Covid-19) olarak altı büyük salgın gerçekleşmiştir. Yaşanan tüm salgınlar gibi Covid19 salgını da birçok toplumsal ve ekonomik soruna yol açmıştır. Bu salgının dünya ekonomisine yaratacağı
daralma etkisinin, 1929 Ekonomik Buhran’ından daha etkili olacağı düşünülmektedir. Dünya üzerinde birçok
sektörü doğrudan etkileyen Covid-19 salgını küresel seyahat kısıtlamaları nedeniyle en büyük etkiyi turizm
sektöründe göstermiş, turizm hareketliliği 2020 yılında bir önceki yıla göre %74 gerilemiştir. Ülkelerin
ekonomik kalkınmasında önemli bir paya sahip olan turizm sektöründe yaşanan bu kriz ülkelerin ticari
faaliyetlerini, dış ticaret dengesini, döviz tasarruflarını ve istihdam oranını olumsuz etkilemiştir. Bu çalışmanın
temel amacı 2000 yılından itibaren sağlık alanında ortaya çıkan salgınların turizm gelirleri ve ulusal gelir
üzerindeki etkilerini Türkiye ölçeğinde değerlendirmektir. Çalışmada kullanılan veriler Türkiye İstatistik
Kurumu ile Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerinden elde edilmiştir.