1945-1960 ARASI TÜRK-ALMAN İLİŞKİLERİNE GENEL BİR BAKIŞ


Creative Commons License

Dağlı E., Çolak F.

TÜRK DIŞ POLİTİKASI SOĞUK SAVAŞIN BAŞINDAN YUMUŞAMAYA (1945-1960), Yakup KAYA - Ersin MÜEZZİNOĞLU, Editör, Necmettin Erbakan Üniversitesi Yayınları, Konya, ss.63-81, 2022

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Mesleki Kitap
  • Basım Tarihi: 2022
  • Yayınevi: Necmettin Erbakan Üniversitesi Yayınları
  • Basıldığı Şehir: Konya
  • Sayfa Sayıları: ss.63-81
  • Editörler: Yakup KAYA - Ersin MÜEZZİNOĞLU, Editör
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Osmanlı-Prusya ittifakı ile başlayan Türk-Alman yakınlığı XIX. yüzyıl itibariyle artmaya başlamıştır. Kurulan yakın ilişkiler neticesinde Osmanlı Devleti ile Almanya I. Dünya Savaşı’nda aynı safta yer almışlardır. Her iki devlet de I. Dünya Savaşı’ndan yenik çıkmış ve bütün ilişkilerini askıya almak zorunda kalmıştır. Cumhuriyetin ilanından sonra iki ülke arasındaki ilişkiler, 3 Mart 1924’te Ankara’da Türkiye-Almanya Dostluk Antlaşması’nın imzalanmasıyla tekrar başlamıştır. II. Dünya Savaşı sırasında Türkiye’nin, silah sanayisinde kullanılan krom madenini Almanya’ya ihraç etmesi ve ticari ilişkilerini sürdürmesi neticesinde Amerika ve İngiltere Türkiye’ye nota vermiştir. Savaşın sonunda Türkiye de Almanya’ya savaş ilan etmiş ve böylece bütün ikili ilişkiler 1948 yılına kadar yeniden durmuştur. Nitekim Türk dış politikasında önemli olayların yaşandığı Demokrat Parti iktidarı döneminde, batı ile ilişkiler yoğunlaşmıştır. II. Dünya Savaşı sonrasında Almanya, Doğu ve Batı Almanya olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Özellikle Federal Almanya Devleti (Batı Almanya) Türkiye gibi eski dost bir ülke ile yakın politikalar geliştirmek istemiş ve bu kapsamda Almanya Başbakanı ve Cumhurbaşkanı Türkiye’yi ziyaret etmişlerdir. Federal Almanya ile Türkiye arasında ekonomik, siyasi, sosyal ve kültürel alanlarda ikili ilişkiler yeniden canlandırılmaya çalışılmıştır. Bu çalışmanın amacı, 1945- 1965 yılları arasında Türk dış politikası genel olarak İngiltere, Fransa ve ABD eksenli görülse de Türkiye’nin kader birliği yaptığı Almanya ile de yoğun ilişkiler içerisinde olduğunu göstermektir.

Anahtar Kelimeler: Alman-Türk İlişkileri, Federal Almanya, Türk Dış Politikası, Demokrat Parti