14. Uluslararası Türk Dünyası Sosyal Bilimler Kongresi, Üsküp - Gostivar, Makedonya, 22 - 23 Ağustos 2016, ss.5-10
2015 yılında yapılan 39. Dünya Miras Komitesi toplantısında UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine girmiş olan Efes Antik kenti, günümüzden 7000 yıl öncesine kadar uzanan tarihi boyunca uygarlık, bilim, kültür ve sanat alanlarında önemli bir rol üstlenmiştir. Roma Döneminde Asya Eyaletinin başkenti olması, Asya ve Avrupa arasındaki jeopolitik konumu nedeniyle önemli bir liman kenti, politika ve ticaret merkezi olması da önemini ayrıca arttırmıştır. Dönemin politik merkezlerinden birisi olmasına rağmen aristokratlar ve demokratlar arasında bir türlü uzlaşma sağlanamamıştır. Efes, aristokratlar tarafından yönetilirken demokratlar tarafından yönetimin yıkılması ve devralınması neticesinde Efes doğumlu olan Herakleitos, iç yaşamında problemler yaşamıştır. Bu olay Herakleitos’un domokrasi karşıtı bir filozof olmasına yol açmıştır. Bu nedenle de kasıtlı olarak, halkın anlayamayacağı sadece aristokratlar tarafından anlaşılabilecek nitelikte eserler yaratmıştır. Çünkü Herakleitos’a göre halk onun yazdıklarını okumayı ve anlamayı hak edecek ve hatta ülke yöneticilerini seçecek durumda değildir. Günümüz Türk turizmi açısından ise hem Efes Antik Kenti hem de içinde bulunan eserler bakımından oldukça büyük önem taşımaktadır. Efes Antik kenti ve Artemis Tapınağı kültür turizmi, St Jean Kilisesi, İsabey Camii ve Meryemana Evi ise inanç turizmi kapsamında Türk turizmine önemli katkılar sağlamaktadır. Çalışmada ilk olarak Efes antik kentinin tarihsel süreçleri ve Efes antik kentindeki diğer eserler anlatılmıştır. İkinci olarak ise Efes’te doğmuş ve Efes’in politik durumundan oldukça etkilenip eserlerini o yönde yazmış olan filozof Herakleitos’un felsefesi incelenmiştir.
Anahtar kelimeler: Anadolu, Efes Antik Kenti, Meryemana, UNESCO, Herakleitos, Filozof.