Ioannes Lydos ve Peri Arkhon


ONUR F.

Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, 2013

  • Yayın Türü: Kitap / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2013
  • Yayınevi: Arkeoloji ve Sanat Yayınları
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Her ne kadar Roma yönetim sistemi ve prosopografisi Eskiçağ araştırmalarında önemli bir yer kaplıyorsa da bunlar – özellikle ülkemizde –genellikle Erken ve İleri İmparatorluk dönemleri ile sınırlı kalmıştır. Bu konu hakkında veriler, çoğunlukla edebi kaynaklardan gelmekle birlikte, (özellikle eyaletler için) epigrafik ve papi­rolojik verilerden de elde edilmektedir. Geç Antik Dönem’de değişime uğrayan bu sistemin Ioannes Lydos gibi bazı yazarlar aracılığıyla saygınlığının korunmaya çalışıldığını görmek müm­kündür. Özellikle Ioannes’in yaşadığı Iustinianus Dönemi bu değişimler, gelişimler ve beklentiler yönünden önem taşımaktadır.

Iustinianus Dönemi (İ.S. 527-565) Erken Doğu Roma İmparatorluğu’nun en görkemli, kaynakların çokluğu nedeniyle de en çok bilinen ve en çok çalışılan dönemidir. Iustinianus’un sarayı sanat, bilim ve devlet yönetimi alanlarında pek çok ünlü ismi barındırmaktaydı. Bu önemli şahsiyetlerden biri de Laurentios oğlu Lydia’lı Ioannes idi. Ioannes, İ.S. 4. yy.’dan 6. yy.’a kadarki süreçte Antik Dönem ça­lışmaları yapanlar arasında en önemli isimlerden birisidir. Çalışmaları içerik bakımından çok zengin olup tarih, coğrafya, mitoloji, din, astro­nomi, dilbilimsel yaklaşım, etimoloji, Roma ve kendi dönemi olan Erken Bizans’ın karşılaştırması açısından çok zengin bilgiler sunmaktadır. Bunu en güzel örnekleyen çalışması da İ.S. 6. yy. ortalarında yazdığı üç kitaptan oluşan ve Krallık Dönemi’nden kendi devrine kadarki süreci içeren Περ? ?ρχ?ν τ?ς '?ωμα?ων Πολιτε?ας – De Magistratibus Rei Publicae Romanae / Romalıların Devletinin İdari Ma­kamları Hakkında başlıklı eseridir. Gerek filolojik, gerek tarihi, gerekse Roma devlet yönetimi açısından Geç Antik Dönem çalışanlarına sağlayacağı katkının önemli olacağı düşüncesiyle bu eserin Türkçeye çevirisine de tarafımdan devam edilmekte olup, kısa bir zaman içerisinde okuyuculara sunulacaktır.