Akademik Veri Yönetim Sistemi
13. Ulusal Kültürteknik Kongresi, Antalya, Türkiye, 12 - 15 Nisan 2016, ss.256-266
Bu çalışmada lizimetre koşullarında, damla sulama ile sulanan ve ikinci ürün olarak yetiştirilen iki farklı çeşit (Muganlı-57 ve Birkan) susam bitkisinin; su kullanımı ile mevsimlik sulama suyu gereksiniminin saptanması, farklı düzeylerdeki kısıntılı sulama uygulamalarının su-verim ilişkilerine ve kalite özelliklerine etkilerinin belirlenmesi, ayrıca bazı özellikler açısından karık ve damla sulama yöntemlerinin lizimetre koşullarında karşılaştırılması amaçlanmıştır. İki yıllık araştırmanın 1. yıl sonuçlarının değerlendirildiği çalışmada, konulara göre susam bitkisinin su tüketim değerleri 164.9- 537.9 mm, su kullanım randımanı (WUE) değerleri 0.18-0.41, ölçüm periyodundaki oransal yaprak
su içeriği değerleri % 73.07-97.78, yaprak klorifil içeriği indeks (CCI) değerleri 6.9-37.3, bitki boyu 108.5-218.3 cm, verim değerleri 30.3-216.0 kg da-1, yağ içeriği % 44.70-52.96, protein içeriği %17.16-24.80 arasında değişmiş, susam için verim tepki etmeni ky=1.2 olarak belirlenmiştir. Su stresinin doymamış yağ asitlerinden oleik asit içeriğini artırdığı linoleik asit içeriğini ise azalttığı; damla sulama ile tam sulamanın, doymamış yağ asitlerinden palmitoleik asit içeriğini artırdığı; Muganlı-57 çeşidinin oleik asit içeriğinin Birkan çeşidinden, Birkan çeşidinin linoleik asit içeriğininse Muganlı-57 çeşidinden yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Uygulanan sulama suyu arttıkça
doymuş yağ asitlerinden olan stearik ve araşidik asitlerin azaldığı, palmitik asitinse artmadığı; Muganlı-57 çeşidinde palmitik asit içeriğinin Birkan çeşidine göre daha düşük olmasına karşın, stearik ve araşidik asit içeriklerinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
The aim of this study is to determine the seasonal water use and water requirements of two sesame varieties (Muganlı-57 and Birkan) irrigated by a drip irrigation system and grown in lysimeter as a second crop, to find out the effects of different deficit irrigation applications on the sesame varieties as well as to determine water-yield relations and quality characteristics of sesame varieties. Addidionally, the effects of furrow and drip irrigation methods on some of the properties of sesame varieties is also aimed. The study has been conducted for two years. However, only the first year results are presented here. The water use, water use efficiency, relative leaf water content,
chorophyll content index (CCI), plant height, crop yield, oil content, protein content and yield response factor (ky) of sesame were found to be 164.9-537.9 mm, 0.18-0.41, 73.07-97.78%, 6.9-37.3, 108.5-218.3 cm, 30.3-216.0 kg da-1, 3.1-4.1 g, 44.70-52.96%,17.16-24.80% and 1.2, respectively. Water stress increased oleic acid while it decreased linoleic acid. Full irrigation treatment using drip irrigation method increased palmitoleic acid content. It was found that the oleic acid content of Muganlı-57 variety is higher than that of the Birkan variety, whereas linoleic acid content of Birkan variety is higher than that of the Muganlı-57 variety. Staeric acid and arachidonic acid contents decreased, whereas palmitic acit content did not increase in both varieties as the applied water increased. Palmitic acid content in Muganlı-57 variety was lower than that of the Birkan variety whereas staeric acid and arachidonic acid contents were found to be higher.