KANSER TEDAVİSİ ALAN ERGENLERDE MANDALA AKTİVİTESINİN PSİKOLOJİK SEMPTOMLAR, ANKSİYETE VE DEPRESYON DÜZEYİNE ETKİSİ: RANDOMIZE KONTROLLÜ BİR ÇALIŞMA


Gürcan M., Atay Turan S.

3. Uluslararası Akdeniz Pediatri Hemşireliği Kongresi, Ankara, Türkiye, 12 Ekim - 15 Kasım 2022, ss.101

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.101
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Bu çalışmada; kanser tedavisi alan ergenlerin bireysel olarak katıldığı mandala aktivitesinin psikolojik semptomlar, anksiyete ve depresyon düzeyi üzerindeki etkinliğini değerlendirmek amaçlanmıştır.

Yöntem: Araştırma Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Kliniği’nde yatarak kanser tedavisi alan ergenler ile yürütülmüştür. Çalışma tekrarlı ölçümler ile randomize kontrollü deneysel bir çalışma tasarımı olarak yapılmıştır. Çalışma protokolünün ClinicalTrials.gov kayıt numarası NCT04297982’dir. Çalışma verileri Mart 2019-Mart 2020 tarihleri arasında toplanmıştır. Örneklem seçiminde basit randomizasyon tekniği ile kapalı zarf sistemi kullanılmıştır. Çalışma örneklemi, girişim grubu (n: 30), kontrol grubu (n: 30) olacak şekilde rastgele atanan, hastanede yatarak kanser tedavisi alan 12-17 yaş arası 60 ergenden oluşmaktadır. Girişim grubundaki ergenlere en az 48, en fazla 72 saat ara ile planlanan, klasik/enstrümental müzik eşliğinde 2 seans mandala çizme ve boyama aktivitesi yaptırılmıştır. Yapılan çalışmada bireysel ve yapılandırılmamış mandala aktivitesi tercih edilmiştir. Her bir seansta, katılımcının bir mandala oluşturması sağlanmıştır. Girişim grubu, birinci gün ve ikinci mandala seansından sonraki gün (5. Gün) Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği ve Memorial Semptom Değerlendirme Ölçeği’nin Psikolojik Alt Boyutu kullanılarak değerlendirilmiştir. Kontrol grubuna herhangi bir girişim yapılmamış, 5 gün arayla girişim grubuyla aynı veri toplama araçları uygulanarak değerlendirilmiştir. Ölçüm sonuçlarıyla ilgili olarak, iki grup arasındaki farklılıkları test etmek için tek yönlü kovaryans analizi (ANCOVA) kullanılmıştır.

Bulgular: Girişim grubunda Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği puan ortalamalarında kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı bir farkla azalma olduğu görülmüştür, F(1, 57) = 28.9, p < 0.01, η2 = 0.337. Bunun yanında, girişim grubunda Memorial Semptom Değerlendirme Ölçeği’nin Psikolojik Alt Boyut puan ortalamalarında kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı bir farkla azalma olduğu görülmüştür (p<0.05), F(1, 57) = 69.7, p < 0.001, η2 = 0.550).

Sonuçlar: Mandala aktivitesinin, kanser tedavisi alan ergenlerde psikolojik semptomlar, anksiyete ve depresyon düzeyini azaltmada etkili bir yöntem olduğu belirlenmiştir.

Objective: This study aimed to evaluate the effectiveness of individual mandala drawing methods on psychological symptoms, anxiety and depression in hospitalised adolescents with cancer.

Methods: A randomised controlled trial design with repeated measures was conducted. The study was carried out in a paediatric haematology and oncology clinic in Turkey. The study protocol is registered at ClinicalTrials.gov NCT04297982. The study sample consisted of 60 hospitalised adolescents aged between 12 and 17. Participants were randomly assigned to receive two 1- to 2-h mandala drawing sessions (intervention group, n = 30) or routine care only (control group, n = 30). Each adolescent was assessed using the Hospital Anxiety and Depression Scale and the Memorial Symptom Assessment Scale (Psychological subscale) questionnaires and was evaluated at baseline and after 5 days. One-way analysis of covariance (ANCOVA) was used to test for differences in measurement results between the two groups.

Results: The anxiety and depression scores significantly decreased in the intervention group, compared with the control group, after 5 days of intervention, F(1, 57) = 28.9, p < 0.01, η2 = 0.337. Similarly, the psychological symptoms scores significantly decreased in the intervention group, compared with the control group, F(1, 57) = 69.7, p < 0.001, η2 = 0.550).

Conclusion: The individual mandala activity intervention was effective in reducing on psychological symptoms, anxiety and depressive symptoms in adolescents with cancer.