Akademik Veri Yönetim Sistemi
Livre De Lyon , Lyon, 2025
Dijitalleşmenin baş döndürücü bir hıza ulaştığı günümüzde reklamcılık, yalnızca pazarlama stratejilerinin değil; kaçınılmaz olarak kültürel anlamların, toplumsal temsillerin ve siyasal yönelimlerin üretildiği çok katmanlı bir iletişim alanına dönüşmüştür. Bu kitap, reklamcılığı salt ekonomik bir faaliyet olarak değil; dijital kültürün, ideolojinin ve gündelik hayat pratiklerinin kesişiminde konumlanan bir anlam üretim alanı olarak ele almayı amaçlamaktadır. Çalışmada yer alan bölümler, dijital medya ekosisteminin farklı boyutlarını görünür kılarken, reklamın ve sosyal medyanın dönüşen doğasını eleştirel bir perspektifle tartışmaya açmaktadır. “Reklam ve Sosyal Medya Araştırmaları I” adlı eserde yer alan makaleler temelde iki farklı disipline dayanmaktadır. Kitabın ilk kısmını oluşturan dört makale reklamcılık alanına odaklanırken, ikinci kısımda yer alan beş makale ise sosyal medya araştırmaları çerçevesinde değerlendirilebilir. Kitabın ilk bölümü, Dr. Ömür Talay tarafından kaleme alınmış ve metaverse reklamcılığı kavramı üzerinden dijital sınırların ötesine geçen yeni reklam ortamlarına değinilmiştir. Geleneksel reklamcılık ve metaverse reklamcılığının karşılaştırılmasının sunulduğu bu bölüm, metaverse reklamcılığının gelecekteki araştırma yönlerine değinmesi bakımından literatüre değerli katkılar sunmaktadır. Doç. Dr. Gülten Adalı ve YL Öğrencisi A. Yavuz Beşenek tarafından hazırlanan ikinci bölümde, programatik reklamcılıkta toplumsal cinsiyet temsilleri, güncel örnekler üzerinden ele alınarak algoritmik karar mekanizmalarının cinsiyet rollerini nasıl yeniden ürettiği ya da dönüştürdüğü tartışılmaktadır. Bu bağlamda bölüm, dijital reklamcılığın görünmez ideolojik katmanlarına dikkat çeken yazarlar literatüre ufuk açıcı katkılar sunmaktadır. Dr. Zeynep Nihan Bakır üçüncü bölümde, yerel kültürel kodlar ve kültürel miras unsurlarının reklamlarda kullanımını Türk Hava Yolları örneği üzerinden inceleyerek, küresel marka kimliği ile yerel aidiyet arasındaki uyumu analiz etmektedir. Bu bölüm, kültür temelli marka anlatılarını marka iletişimi ve ulusal kimlik boyutuyla irdelemesi bakımından değerlidir. Dördüncü bölümde, YL Öğrencisi Ozan Şükrü Kayapınar, siyasal reklamcılıkta etkileşim yanılsaması ve dönüşüm problemi, sosyal medyada yüksek etkileşim oranlarının sandığa neden aynı ölçüde yansımadığı sorusuna yanıt bulmaya çalışırken; dijital siyasal iletişimin performatif doğasını ve ölçümleme sorunlarını irdelemektedir. Kitabın ikinci kısmı beşinci bölüm ile başlamaktadır. Arş. Gör. Mertcan Karakaya Dijital prime time kavramını merkeze alarak YouTube platformu üzerine gerçekleştirdiği içerik analiziyle, geleneksel yayıncılık pratiklerinin I II REKLAM VE SOSYAL MEDYA ARAŞTIRMALARI I dijital mecralarda nasıl yeniden şekillendiği ortaya koymaktadır. Bu çalışmanın, platformlaşma sürecinin reklamcılık ve izleyici davranışları üzerindeki etkilerini anlamaya yönelik alana katkı sunacağı öngörülmektedir. Öğr. Gör. Dilşad Erdoğan ve Dr. Öğrencisi Fatma Memici tarafından kaleme alına altıncı bölümde, dijital kültürde zenginliğin görsel kodları, “old money” ve “new money” temsilleri üzerinden göstergebilimsel bir yaklaşımla incelenmektedir. Bölüm, sınıfsal temsillerin dijital estetik aracılığıyla nasıl yeniden üretildiğini görünür kılmaktadır. Doç. Dr. Gülten Adalı & Dr. Öğretim Üyesi Fatma Yardibi tarafından hazırlanan yedinci bölüm, marka nefretinin sosyal medyada inşasını güncel bir örnek olan Espressolab üzerinden ele alarak, tüketici tepkilerinin tematik analizini sunmaktadır. Bu çalışma, dijital kamusal alanda markaların yalnızca sevgi değil, yoğun bir karşıtlık ve direniş nesnesi hâline de gelebileceğini göstermesi bakımından değerlidir. Bilim Uzmanı Berat Mert Kiremitci & Doç. Dr. Hediye Aydoğan tarafından tamamlanan sekizinci bölümde, Instagram’da erkeklik temsilleri, erkek influencer’lar üzerine gerçekleştirilen nitel bir araştırma aracılığıyla ele alınmakta; hegemonik erkeklik ve görünürlük politikaları bağlamında dijital erkeklik halleri zihin açıcı biçimde tartışılmaktadır. Kitabın son bölümünde ise Dr. Öğrencisi Ata Uysal Özen, flört uygulamaları ve swipe kültürü çerçevesinde ilişkilerin nasıl bir ekonomik mantık içinde yeniden yapılandığını Eros’un dijital tüketimi başlığıyla ele almaktadır. Bu bölüm, romantik ilişkilerin dijital platformlar aracılığıyla metalaşma sürecini eleştirel bir bakışla analiz ederken, okuyucuya yeni düşünsel yollar açmaktadır. Bir bütün olarak değerlendirildiğinde bu kitap, reklamcılığı sosyal medya, dijital kültür, toplumsal cinsiyet, siyasal iletişim ve gündelik hayat pratikleriyle ilişkilendiren disiplinlerarası bir perspektif sunmaktadır. Alan yazına hem kuramsal hem de yöntemsel katkılar sağlamayı amaçlayan bu çalışma; akademisyenler, araştırmacılar ve iletişim alanına ilgi duyan tüm okurlar için güncel ve eleştirel bir başvuru kaynağı olmayı hedeflemektedir. Parçası olmaktan onur duyduğum Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi akademisyenleri ve lisansüstü öğrencileri başta olmak üzere bu eserin meydana gelmesinde payı olan bütün yazarlara ve sürece titizlikle katkı sunan hakemlerimize içtenlikle teşekkürlerimi sunuyorum. Bu çalışmanın, İletişim alanında çalışan araştırmacılara ve öğrencilere yeni bakış açıları kazandırmasını, düşünsel ufuklarını genişletmesini aynı zamanda gelecekteki bilimsel çalışmalara da ilham olmasını temenni ediyorum. Keyifli okumalar.
Doç. Dr. Gülten ADALI Aralık, 2025 Antalya