KAYA TIRMANIŞI ÖZ-YETERLİLİK ÖLÇEĞİ TÜRKÇE FORMUNUN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI


Creative Commons License

ARAS D., KOÇAK F., ÇETİNKAYA G.

SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, cilt.17, sa.1, ss.113-124, 2019 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 17 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2019
  • Dergi Adı: SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.113-124
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Öz yeterlik kavramı, bireyin, belli bir performansı göstermek için gerekli etkinlikleri organize edip, başarılı olarak yapma kapasitesi hakkında kendine ilişkin inancı olarak tanımlanmaktadır ve sporda başarıya ulaşmaya aracılık eden en etkili psikolojik yapılardan biri olarak kabul edilmektedir. Performans üzerinde farklı bileşenlerin etkili olmasından dolayı öz yeterliğin spor dalına özgü belirlenmesi daha faydalı kabul edilmektedir. Bu çalışmada Kaya Tırmanışına özgü geliştirilen Kaya Tırmanışı Öz-Yeterlik Ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliğinin araştırılması amaçlanmıştır. Türkçeye çevrilen ölçek 2017 yılında aktif olarak kaya tırmanışı ile uğraşan 114 kişiye uygulanmıştır. Türkçe formun, güvenilirlik analizinde maddetoplam puan ilişki katsayılarına bakılmış ve Cronbach alfa iç tutarlılık analizi yapılmıştır. Buna ilave olarak ölçeğin yapı geçerliği için açımlayıcı faktör analizi (AFA) ve doğrulayıcı faktör analizi (DFA) uygulanmıştır. Ölçeğin bulunan güvenirlik katsayısı orijinal formla benzer bir biçimde ,87’dir. Çalışmada toplam varyansın % 47,86’sını açıklayan tek boyutlu bir yapı bulunmuştur. Ayrıca DFA sonuçlarına göre uyum indeksleri değerlendirildiğinde yapının genel olarak kabul edilebilir uyum sınırları içinde yer aldığı görülmektedir. Sonuç olarak, Kaya Tırmanışı Öz-Yeterlik Ölçeği Türkçe formunun güvenilir ve geçerli olduğu ve bu formun Türk kaya tırmanıcılara uygulanabileceği görülmektedir. Sonraki araştırmalarda öz yeterliğin kaya tırmanışının farklı alt dallarında ölçülmesi için KÖYÖ kullanılabilir.

The concept of self-efficacy is defined as the self-belief of the individual about the capacity to organize and execute the required activities successfully to perform and is considered to be one of the most effective psychological structures that mediate success in sport. Due to the fact that different components are effective on performance, self-efficacy should be measured specifically to the sport branch. The aim of this study was to investigate the validity and reliability of the Turkish version of the Climbing Self-Efficacy Scale. The scale, which was translated into Turkish, was applied to 114 people who actively engaged in rock climbing in 2017. The item-total score correlation coefficients were analyzed, and Cronbach alpha internal consistency analysis was performed in the Turkish form of the scale. In addition, explanatory factor analysis (EFA) and confirmatory factor analysis (CFA) were applied to the construct validity of the scale. The reliability coefficient of the scale is .87, similar to the original form. In the study, a one-dimensional structure explaining 47.86 % of the total variance was found. Furthermore, when the fit indices are evaluated according to CFA results, it is seen that the structure is within the generally acceptable compliance limits. As a result, it could be seen that the Turkish form of Climbing Self-Efficacy Scale is reliable and valid, and it could be applied to Turkish rock climbers. The CSES could be used to measure self-efficacy in different sub-branches of rock climbing in future studies.