Akademik Veri Yönetim Sistemi
6. ULUSAL ÇOCUK GENETİK KONGRESİ, Aydın, Türkiye, 9 - 12 Kasım 2023, ss.121
Psödohipoaldosteronizm (PHA) mineralokortikoid hormonlarına karşı hedef organlarda direnç gelişmesi sonucu ortaya çıkan bir grup hastalığı ifade eder. Böbrek veya adrenal yetmezlik olmaksızın ciddi tuz kaybı ile karakterizedir. PHA'nın üç farklı klinik sendromu bulunur: Tip 1, Tip 2 ve Tip 3. Ortak bulgular arasında hiperkalemi, hiponatremi ve metabolik asidoz yer alır. PHA Tip 1, yenidoğan döneminde başlar. Plazma renin aktivitesi ve aldosteron seviyeleri çok yüksektir. Otozomal dominant ve otozomal resesif kalıtım gösteren 2 tipi vardır. Otozomal resesif PHA1'de yüksek doz tuz desteği gereklidir ve semptomlar ömür boyu tekrarlar. Otozomal dominant PHA1'de düşük doz tuz desteği gereklidir ve genellikle hastalık hayatın ilk yılında iyileşir. Olgumuz 10 ay 21 günlük kız hasta miad doğumu takiben 7 gün sonra, elektrolit imbalansı nedeniyle 45 gün yoğun bakım desteği olup, psödohipoaldosteronizm tanısı ile takip edilmekteydi. Soygeçmişinde anne ve baba arasında akraba evliliği olup 1,5 yaşında olan erkek kardeşinde bilinen sağlık problemi bulunmamaktaydı. Yöntem: Olgudan PHA ilişkili hedef genler yeni nesil dizileme yöntemiyle incelendi. Bulgular: Olguda SCNN1B geni 8 ekzonunda, c.1234dup (p.Glu412Glyfs*39) varyantı homozigot olarak saptanmıştır. Bu değişim toplum genetiği çalışmalarında bildirilmemiştir. Nükleotid duplikasyon varyantı ACMG (American College of Medical Genetics) kriterlerine göre ‘’olasılıkla patojenik’’ varyant olarak sınıflandırılmaktadır. Tartışma ve Sonuç: SCNN1B geni, epitelyal sodyum kanalı beta alt birimini kodlar. Epitelyal sodyum kanalları (ENaC) birçok organda epitel dokular üzerinde sıvı ve elektrolit taşımasını kontrol eder. Epitel üzerinde sodyum emiliminin hız kısıtlayıcı basamağı olarak yer alır. Bu kanallar, alfa, beta ve gama olmak üzere 3 alt birimden oluşan heteromerik komplekslerdir. SCNN1B genindeki patojenik varyant Psödohipoaldosteronizm tip 1 (PHA1) ve Liddle sendromu ile ilişkilendirilmiştir. SCNN1B geninde saptanan homozigot varyantın protein fonksiyonlarını etkileyeceği öngörülmektedir. Olgumuzda saptanan SCNN1B geni 1234. nükleotid duplikasyon varyantı, literatürde ilk kez rapor edilmektedir. Hastaların klinik belirtileri ve genetik değişikliklerin literatüre eklenmesi, bu tür şikayetlere sahip hastalara daha etkili klinik teşhis ve genetik danışmanlık sağlama konusunda fayda sağlayacağı düşünülmektedir.