Akademik Veri Yönetim Sistemi
XII. ULUSAL TIP EĞİTİMİ KONGRESİ, Samsun, Türkiye, 19 - 22 Mayıs 2022, ss.90-91
Akdeniz Üniversitesi Tıp ve Diş Hekimliği Fakültesi Meslekler Arası Öğrenmeye Giriş Toplumsal Destek Programı Pilot Uygulaması
Giriş ve Amaç: Yirminci yüzyılın son çeyreğinde sağlık otoritelerinin hemfikir olduğu konu, sağlık bilimleri eğitim programlarının yetkinliklere dayalı olarak oluşturulması gerekliliğidir. Sağlık bilimleri eğitiminde yetkinlik temelli eğitimin amaçlanmasıyla birlikte kazanılması hedeflenen ekip üyesi yetkinliğinin geliştirilmesi için mesleklerarası eğitim programları geliştirilmektedir. Çünkü sağlık hizmetleri farklı çalışma alan uzmanlarının katılımı ile gerçekleşir. Sağlık hizmet sunumunun geliştirilmesi için gerekli olan işbirlikli çalışma, mesleklerarası işbirliği öğrenme etkinlikleri ile geliştirilebilmektedir. Mesleklerarası eğitim (Interprofessional learning), en az iki farklı meslek mensubunun işbirliğini ve hizmet kalitesini artırmak için bir araya geldikleri birlikte, birbirlerinden, birbirleri hakkında öğrendikleri eğitim süreçleridir. Nitelikli, güvenilir, verimli ve sürdürülebilir bir sağlık hizmeti sunumunda sağlık alanı çalışanlarının ekip olarak birlikte çalışma yeteneği ve işbirliğine dayalı beceriler geliştirmesi gerektiği konusunda görüş birliği vardır (WFME, WHO, UTEAK). Bu bildirinin amacı Akdeniz Üniversitesi Tıp ve Diş hekimliği Fakültesi 1. Sınıf öğrencilerinin Meslekler Arası Öğrenmeye giriş toplumsal destek eğitim programı pilot uygulamasının nasıl uygulandığı hakkında paylaşımda bulunmaktır.
Yöntem: Bu çalışma, 1. Sınıf Toplumsal Destek Programı seçmeli bloğu kapsamında 40 diş hekimliği fakültesi ve 40 tıp fakültesi öğrencisi katılımıyla meslekler arası öğrenmeye giriş programı olarak gerçekleştirilmiştir. Programda temel olarak aşağıda yer alan kazanımlar hedeflenmiştir.
• Mesleklerarası çalışma için Değerler/Etik
• Mesleklerarası iletişim • Roller/Sorumluluklar
• Ekip ve ekip çalışması
14 haftalık planlanan bu programda 6 öğretim elemanı 1 araştırma görevlisi, bir doktora öğrencisi ve bir acil tıp teknikeri görev almıştır. Programın tamamı yüz yüze öğrenim şeklinde gerçekleşmiştir. 20 şer kişilik gruplar halinde 4 ana başlıkta döngüsel bir program olarak tasarlanmıştır. İlk hafta öğrencilere ders işleyişi ve meslekler arası öğrenmenin kapsamı anlatılmıştır. Devam eden 12 hafta boyunca öğrenciler küçük grup çalışmaları ile 20’şer kişilik (10 tıp F. +10 diş F. öğrencisi) dört grup halinde 3 döngü ile ekip odaklı acil ilk yardım, ekip iletişim becerileri, ekip odaklı klinik beceriler, Covit-19 Saha Vaka izlemi ana başlıklarındaki programı tamamlamışlardır. Son hafta öğrencilerle tek bir oturumla sözlü refleksiyon ve geri bildirimle programı ve çevrimiçi geribildirim formu ile uygulamaları değerlendirmeleri istenmiştir. Ayrıca öğrencilere çevrimiçi Mesleklerarası Öğrenmeye Yönelik Hazırbulunuşluk Ölçeği uygulanmıştır.
Bulgular: Verinin istatistiksel analizi SPSS 23.0 istatistik paket programında yapılmıştır. Verinin normal dağılım gösterip göstermediği Shapiro-Wilk testi ile incelenmiştir. Ölçek ortanca değeri 4,27 (3,63 en düşük, 4,79 en yüksek) bulunmuştur. Fakültelere göre anlamlı fark göstermemektedir. Geri bildirim formunu 79 (%98) öğrenci doldurmuştur. On iki haftalık her biri 2 saat süren uygulamalara öğrenciler aktif katılım sağlamıştır. Öğrencilerin yazılı geribildirimlerinden elde edilen nitel verilerden genel olarak programdan memnun kaldıkları görülmüştür. Öğrenciler; ‘iş birliğinin ne kadar önemli olduğunu, her bireyin ekipteki rolünün farkındalığını, ekip ruhunu, ekip arası iletişim ve çalışmanın önemini, empatiyi, aktif rol almanın öğrenmeye katkısını, birbirlerini tanıma ve anlama fırsatı bulduklarını’ bildirmişlerdir.
Sonuç: Mesleklararası öğrenmeye giriş için küçük grup çalışmaları ile mesleki bilgi ve beceri kazanımının yanında öğrencilere eğlenceli öğrenme ortamı sunulması ile motivasyonlarının arttığı görülmüştür. Bu çalışmada akademik takvimden kaynaklı kısıtlılıklar ve ekipman sorunları nedeniyle mesleklerarası işbirliği için gerçekleştirilecek öğrenme etkinlikleri olumsuz etkilenmiştir. Programda yer alacak meslek çeşitliliği artırılarak ekiplerin oluşturulması ve göreve ilişkin tasarımların devam etmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmadan elde edilen tüm geri bildirimler eğitim programının iyileştirilmesinde kullanılacaktır.
Teşekkür: Selda YARDIM, Ömer GÜNDOĞDU
Anahtar Kelimeler mesleklerarası öğrenme, işbirlikli çalışma, ekip çalışması