Akademik Veri Yönetim Sistemi
KATRE ULUSLARARASI İNSANİ ARAŞTIRMALAR DERGİSİ, sa.9, ss.111-149, 2020 (Hakemli Dergi)
|
TÜRKİYE'DE MEDFÛN SAHABÎLERDEN CERîR B. ABDULLAH VE RİVAYET ETTİĞİ HADİSLER ÖZET |
Cerîr b. Abdullah, Câhiliye döneminde Yemen taraflarında oturan Becîle kabilesinin reisidi1. Sûret ve sîret itibariyle güzel bir insandır. Hicretin dokuzuncu yılında müslüman olmuştur. Hz. Peygamber (sav) onu ehl-i beytinden saymış ve her zaman ona karşı güler yüzlü davranmıştır. Hz. Peygamber’in emriyle “Yemen Kâbesi” diye nitelendirilen Zülhalesa tapınağını yıkmış, Hz. Ebû Bekir döneminde mürtedlerle savaşmış, Hz. Ömer döneminde birçok şehri fethetmiştir. Müslümanlara İran kapılarını açan Kâdisiye savaşında sağ kanat komutanı olarak görev yapmıştır. Hz. Ali-Muâviye mücadelesinde tarafsız kalmakla birlikte Hz. Ali’nin talebi üzerine arabulucu olarak Muâviye ile görüşür ancak Muâviye’nin katı tutumu sebebiyle etkili olamamıştır. Daha sonra Fırat kenarındaki Karkîsiya’da uzlete çekilip burada vefat etmiştir.
Cerîr’in rivayet ettiği hadisler başta Buhârî ve Müslim olmak üzere bütün hadis müellifleri tarafından tahric edilmiştir. Cerîr b. Abdullah’ın rivayet ettiği hadis miktarı yaklaşık olarak 234 civarındadır. Bunlardan 128 tanesi Kütüb-i Sitte’de bulunmakta, 106 tanesi de Ahmed b. Hanbel’in Müsned’inde geçmektedir. Cerîr, bu rivâyetlerin bir kısmını doğrudan Hz. Peygamber’den, bir kısmını da Hz. Ömer ve Muâviye’den rivayet etmiştir. Ondan hadis rivayet edenler arasında dört oğlunun dışında Enes b. Mâlik, Kays b. Ebû Hâzim, Şa‘bî, Zeyd b. Ilâka, Ebû İshâk es-Sebî’î ve başkaları zikredilebilir. Cerîr b. Abdullah’ın rivâyet ettiği hadisler, Müslümanların umumunu ilgilendiren konular olduğu görülmektedir. Cerîr b. Abdullah’ın rivayet etmiş olduğu hadisler sıhhat noktasından farklı olmakla birlikte içlerinde mevzu hadis bulunmamaktadır. Buhârî ve Müslim’in birlikte almış olduğu müttefekun aleyh hadîsler ise tekrarsız 9 tanedir.
Cerir b. Abdullah was the chief of the tribe called Becile residing around Yemen at the time of ignorance (cahiliye). He was a nice person both in terms of character and physical appearance. He converted to Islam at the beginning of the 10th year of Hijra. The Prophet (PBUH) considered him as a member of "People of the House" and always treated him with favor. Upon the order of the Prophet (PBUH) he demolished “the Yemenian Ka’ba” which was also called the temple of Zulhalesa. He waged war against the apostates during the period of Hz. Abu Bakr. He conquered many cities during the period of Hz. Omar. He was the commander of the right wing of the Muslim army at the battle of Kâdisiye, which opened the doors of Iran to Muslims. Though he remained impartial in Hz. Ali-Muâviye struggle, upon the request of Hz. Ali, he went to Hz. Muâviye as a mediator, but he was not successful due to the harsh attitude by Hz. Muâviye. Later he withdrew to seclusion in the city of Karkîsiye by the river of Fırat and passed away there. The hadiths narrated by Cerîr were studied and published by all of the great authors of hadith collections like Buhârî and Muslim.
The amount of hadith narrated by Cerîr b. Abdullah is approximately 234 and 128 of hhese are in The Six Book. 106 of these in Musnad of Ahmed b. Hanbal’s Musnad.
Cerîr b. Abdullah, some of these narrations directly from from the Prophet Muhammad, some of them were narrated from Omar b. al-Hattab and Muâviya. There are four sons among those who narrate the hadith from Cerîr b. Abdullah. The Others narrate from him: Enes b. Mâlik, Kays b. Ebû Hâzim, Şa‘bî, Zeyd b. Ilâka, Ebû İshâk es-Sebî’î etc. Hadiths narrated by Cerir b. Abdullah are different from the point of authenticity. But there are no fabricated hadiths in them. The number of hadith narrated by Bukhari and Muslim together is nine without repitition.