FELSEFE DÜNYASI, cilt.1, sa.73, ss.294-320, 2021 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmada Niccolò Machiavelli’nin hükümdar anlayışı politika-ahlak ilişkisi açısından
tartışılmaktadır. Geleneksel politik düşünceyi hayalî bir erdem anlatısına angaje olmakla
eleştiren Machiavelli, Rönesans dinamiklerini referans alarak politika-ahlak ilişkisini
yeniden tanımlamaktadır. Machiavelli’nin temel argümanı politik edimin fiilî hakikati
içinde tespit edilerek ahlak dışı ve ahlak üstü bir düzlemde ele alınmasına dayanır.
Bu perspektifin merkezindeki hükümdar karakteri de politika ve ahlak ilişkisi üzerindeki
geleneksel örtüyü kaldıran bir Rönesans figürü olarak belirmektedir. Machiavelli’nin
belirlemelerine göre: i) Klasik-metafizik erdem ve politika anlayışı politik-fiilî hakikatle
örtüşmemektedir. ii) Bu gelenekten önemli ölçüde beslenen feodalite ve kilise değerleri
de politik yozlaşmadan başka bir şey değildir. Buna karşın Machiavelli, iii) değerler evreninin
merkezine iktidarı yerleştirerek iv) arkaik değer hazinesini de politik erkin tahvil
edebildiği bir ganimet konumuna düşürmüştür.
Bu çalışmanın amacı, politik olgulara fiilî hakikat perspektifinden yaklaştığını ileri süren
Machiavelli’nin önerisini ne tür dayanaklar üzerinde inşa ettiğini politika felsefesi açısından
ele alarak bu önerinin tarihsel direncini sorgulamaktır.
Politika felsefesi Machiavelli Rönesans Değer Tahvili Fiili Hakikat