Yer seçimi birden çok faktörün ele alındığı karmaşık yapısı olan bir işlemdir. Bu çalışmanın amacı, uzaktan algılama (UA), coğrafi bilgi sistemleri (CBS) ve çok kriterli karar (ÇKK) metodu kullanılarak sera için uygun alanların belirlenmesidir. Çalışma alanı Türkiye’nin seracılık faaliyetlerinin yoğun olduğu bölge olması nedeniyle Antalya ili, Aksu ilçesi seçilmiştir. UA ve CBS veri toplama metotları ile on iki mevcut kriter (eğim, bakı, su, yola yakınlık, nüfus yoğunluğuna yakınlık, toprak özellikleri, nem, yağış, sıcaklık, güneşlenme şiddeti, güneşlenme radyasyonu ve rüzgâr şiddeti), uygun alan seçimini gerçekleştirmek için kullanılmıştır. Kriterlerin ağırlıkları, analitik hiyerarşi süreci (AHP) matrisi ile elde edilmiştir. Tutarlılık oranı (CR) ve tutarlılık endeksi(CI) sırasıyla 0,067 ve 0,099 olarak elde edilmiştir. Çalışma alanı içinde farklı yasal ve yönetmelikler gereği seçim dışında kalması gereken alanlar çalışma alanından maskeleme metodu ile dışarı çıkarılmıştır. Çalışma alanı uygun olmayan, az uygun, orta uygun, uygun, en uygun şeklinde beş sınıfa ayrılmıştır. Bu alanlar sırasıyla 136,51 ha, 751,61 ha, 155,04 ha, 216,41 ha, 411,71 ha’dır. Sera için en uygun alan, çalışma alanının %24.63’ünü kapsamaktadır. Çalışma metodu ile belirlenen sera yer seçimi ile yatırımcının altyapı, enerji ve pazar gibi zorunlu giderlerinin minimuma indirilmesi gerçekleştirilebilmektedir. Ayrıca yer belirleme için gerekli olan verilerin gelecekte güncellenebilir özelikte olması önerilen modelin gelecekte kullanılabilirliğini ve gelişebilirliğini artırmaktadır.
Site selection is a complex process in which multiple factors are considered. This study aims to determine suitable areas for greenhouses by using remote sensing (RS), geographical information systems (GIS) and multi-criteria decision (MCD) methods. Aksu district of Antalya province was selected as the study area because it is the region where greenhouse activities are intensive in Türkiye. Twelve existing criteria (slope, aspect, proximity to water, road and population density, soil properties, humidity, precipitation, temperature, insolation intensity, insolation radiation and wind intensity) were used to select suitable areas for greenhouses with UA and GIS data collection methods. The criteria weights were obtained by the analytic hierarchy process (AHP) matrix. Consistency ratio (CR) and consistency index (CI) were obtained as 0.067 and 0.099 respectively. The areas within the study area that should be excluded from the selection due to different legal and regulatory requirements were excluded from the study area by masking method. The study area was classified into five classes as Absolutely Unsuitable, Unsuitable, Less Suitable, Suitable, Most Suitable. These areas are 136.51 ha, 751.61 ha, 155.04 ha, 216.41 ha, 411.71 ha respectively. The Most Suitable Area for Greenhouse covers 24.63% of the study area. With the greenhouse site selection determined by the study method, it is possible to minimum the mandatory expenses of the investor such as infrastructure, energy and market. In addition, the fact that the data required for location determination can be updated in the future increases the usability and developability of the proposed model in the future.
