Akademik Veri Yönetim Sistemi
Hoca Ahmet Yesevi Üniversitesi Türkoloji Dergisi, cilt.1, ss.182-198, 2019 (Hakemli Dergi)
Ulusların geçmişi ile ilgili ipuçları veren kültürel geleneğin biçimlenmesinde etkili bir kavram olan mitoloji, tarih ve edebiyatta kendini gösterdiği gibi görsel imgelerin ortaya çıkışında da bir dışavurum olarak etkisini gösterir. Bu araştırmada pek çok kültürde yer alan göğe yükseliş ritüeli ve bu inanışın maddi kültüre yansımasına dair örneklere yer verilmektedir. Yükseliş miti maddi kültüre çeşitli biçimlerde yansımaktadır. Araştırmada bu izlerin ilk örneklerine ulaşmak amacıyla, Türklerin ilk inanış biçimi olan Şamanizm‘de var olan yükseliş ile ilgili ritüeller incelenerek, yorumlanmaktadır. Araştırmada özellikle göğe yükseliş aracı olarak dünya kültürlerinde ve İslam öncesi dönemden bu yana Türk inanç sisteminde, göğe yükselme mitlerinde ortak bir nesne olarak karşımıza çıkan merdiven ele alınmakta ve görsel örneklere yer verilmektedir
Mythology is an effective concept in shaping cultural tradition, giving clues about the history of nations; it shows itself as an expression in the emergence of visual images, as manifested in history and literature. In this study, ascension ritual to the sky in many cultures and examples of reflection of this belief in material culture are given. The myth of ascension is reflected in material culture in various forms. In the study, in order to reach the first examples of these traces in research, the rituals about the ascension in Shamanism, which is the first mode of belief of the Turks, are examined and interpreted. In the research, especially as a means of ascension to the world cultures and pre-Islamic period since the Turkish belief system, as a common object in the ascension myths in the sky is discussed and visual examples are included.