Akademik Veri Yönetim Sistemi
Çevre kirliliği ve kontrolü, Çınar Ö., Editör, Nobel Yayınevi, Ankara, ss.86-112, 2008
Toprak insanlar ve diğer canlıların yaşamlarını sürdürebilmeleri için
vazgeçilmez bir ortamdır. Bu ortamın kantitatif olduğu kadar kalitatif olarak
da korunması ve geliştirilmesi gerekmektedir. Toprakların ağaçlandırma ça-lışmaları ile erezyona karşı korunması kantitatif korumanın temelini oluştur-maktadır. Kantitatif korumada etkili faktörler kısmen sınırlı ve bunları kontrol
etme yöntemleri de artık herkes tarafı ndan bilinmekte ve uygulanabilmekte-dir. Buna karşı toprakları kalitatif olarak etkileyen parametrelerin sayısı olduk-ça fazla, birbirleri ile olan ilişkileri ko mpleks ve kontrol edilmeleri de ileri dere-ce de maliyet, teknik bilgi ve işgücü gerektirmesi dolayısıyla oldukça güçtür.
Bundan dolayıdır ki, toprakların kirlenmeye karşı korunması için gerekli olan
maliyet ve işgücü, onların kirlendikten sonra temizlenmesi için gerekli olan
maliyet ve işgücünden çok daha düşüktür.
Topraklar kirlenmeye karşı maksimum derecede korunmaya çalışılsa bi-le tarımsal pestisitler ve petrol atıkları gibi organik kirleticiler; endüstriyel
kaynaklı ağır metaller, tarımsal gübrel erdeki azot ve fosfor ve radyoaktif
maddeler gibi inorganik kirleticiler tarafından toprağın belirli düzeyde kir-lenmesi kaçınılmazdır. Bu kirleticilerin uygun zaman ve miktarda kontrollü bir
şekilde kullanılarak toprağa karışmalarının minimuma indirilmesi, toprak kirli-liğinin önlenmesinde en etkin bir yöntem dir. Bir şekilde toprağa karışan kirle-ticilerin toprak veya yeraltı suyu kirliliğini minimuma indirmek amacıyla biyo-lojik ve fiziko-kimyasal ıslah teknikleri nin uygulanması da kirliliğin önlenme-sinde kullanılan diğer yöntemlerdir. Kirl enmiş toprakların ıslahında kullanılan
bu tekniklerin ekonomik olmak koşuluyla uygulanmaları, tarımsal üretimin
temelini oluşturan toprakların geri kaza nımları için bir zorunluluktur. Ayrıca,
ekolojik dengenin korunmasında etkili olan ve toprakta yaşayan canlıların
yaşamlarını devam ettirebilmeleri için toprak kalitesinin belirli standartlarda
tutulması gerekmektedir.