VERİ TEMELLİ HABERCİLİKTE GÖRSELLEŞTİRME EĞİLİMLERİ: TÜRK MEDYASINDA İNFOGRAFİK HABERLER ÜZERİNE BİR İNCELEME


Creative Commons License

Yalman A.

7st INTERNATIONAL TRAKYA SCIENTIFIC RESEARCH CONGRESS, Tekirdağ, Türkiye, 28 - 29 Ağustos 2025, ss.1-17, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Tekirdağ
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1-17
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Dijitalleşmenin hız kazanmasıyla birlikte gazetecilik alanında veri temelli habercilik giderek daha görünür hale gelmiştir. Bu bağlamda infografikler, karmaşık verilerin görselleştirilerek kamuoyuna aktarılmasında önemli bir araç olarak kullanılmaktadır. Bu çalışma, Türkiye’deki önde gelen çevrim içi haber sitelerinde (TRT, Habertürk, Anadolu Ajansı ve Yeni Şafak) infografik kullanım eğilimlerini incelemeyi amaçlamaktadır. İçerik analizi yöntemiyle yürütülen araştırmada, 1–30 Temmuz 2025 tarihleri arasında söz konusu sitelerde yayımlanan toplam 51 infografik haber değerlendirilmiştir. Bulgular, infografiklerin en çok siyaset (%39,2) ve ekonomi (%31,4) kategorilerinde kullanıldığını, spor ve kültür-sanat kategorilerinin ise sınırlı düzeyde temsil edildiğini göstermektedir. Grafik türleri açısından çubuk (%45,1) ve pasta grafiklerin (%31,4) baskın olduğu, çizgi grafiklerin sınırlı, alan grafiklerin ise çok düşük seviyede kaldığı tespit edilmiştir. İnteraktif infografiklerin hiçbir örnekte kullanılmamış olması dikkat çekici bir bulgu olarak öne çıkmaktadır. Veri kaynakları incelendiğinde, haberlerin çoğunlukla resmi kurumlar (%51) ve bağımsız araştırma kuruluşlarına (%31,4) dayandırıldığı görülmüştür. Sonuç olarak, Türkiye’deki infografik haberlerin daha çok siyaset ve ekonomi odaklı, statik ve temel grafik türlerine dayalı bir yaklaşım sergilediği; interaktiflik ve grafik çeşitliliği açısından ise gelişime açık olduğu ortaya konmuştur. Bu çalışma, Türk medyasında veri temelli haberciliğin mevcut durumuna ilişkin güncel bir çerçeve sunmakta ve gelecekteki akademik araştırmalar ile medya uygulamaları için yol gösterici nitelik taşımaktadır.