Akademik Veri Yönetim Sistemi
III. Pierre Bourdieu Sempozyumu: Sınırlar, Sınıflar, Ayrımlar, Antalya, Türkiye, 14 - 15 Nisan 2016, ss.11
Sağlık Alanında Ayrım
Özgür Arun ve Jason K. Holdsworth
Hızlı bir demografik dönüşüm yaşayan toplumlarda, bilhassa sosyal refah devletinin yetkilerini merkezden yerele doğru kaydırmasıyla birlikte, sağlık ve sosyal bakım hizmetlerinin parçalanması yaygın bir eğilim olarak dikkat çekmektedir. Biz bu çalışmada, Türkiye örneğinden yola çıkarak, hızlı bir demografik dönüşüm yaşayan toplumlarda parçalanan sosyal ve sağlık bakım hizmetlerini entegre etmeye yönelik önerilerde bulunmak istiyoruz. Çalışmamızda, Türkiye’deki 15 yaş üstü nüfusa ait mikro verisetinin Bourdieucü bir analiziyle, sadece yaşlılara ilişkin değil, ama tüm yaş gruplarına ilişkin bir perspektif sunmaktayız. Analiz sonucu elde ettiğimiz bulgular, Türkiye’de yaşlıların sınıfsal olarak en kırılgan kesimi oluşturduğunu göstermektedir. Maddi kaynakların dağılımı ve hizmetlere erişim bakımından kır-kent arasındaki eşitsizlikler nedeniyle, özellikle kırsal alanlarda yaşayan yaşlı dul kadınların önümüzdeki 25 yıl içinde doğrudan gelir desteğine ihtiyaç duydukları anlaşılmaktadır. Bununla birlikte orta yaş grubunda alt sınıfsal pozisyonda yer alanlar arasında, hastalıklar, engellilik ve ölümler daha yaygındır. Bu kesimin, birincil bakım hizmetleri ve önleyici sağlık bakım hizmetlerine ihtiyacı vardır. Öte yandan, kültürel sermayesi yüksek genç kuşakların ve bunların içinde orta sınıfı oluşturan genç kadınların istihdama katılamaması Türkiye için önemli bir sorundur. Bu bakımdan, hızla yaşlanan toplumlarda merkezi hükümetin yetkilerini yerele doğru dağıtması eğilimiyle birlikte parçalanan sosyal ve sağlık bakımı hizmetlerine erişimde, sınıfsal ve bölgesel eşitsizlikleri kısa dönemde ortadan kaldırmak zordur. Bu nedenle, hizmet alan ve hizmet verenler için bilgi ve iletişim teknolojilerinden (BİT) yararlanılması, hizmetlerin entegrasyonunda ve kısa vadede bölgesel eşitsizliklerin törpülenmesinde belirleyici unsur olacaktır.
Anahtar kelimeler: sınıf, toplumsal cinsiyet, yaş, sağlık, sosyal bakım, Bourdieu.