Farklı Kültürlerde İpliğe Uygulanan Rezerve Boyama Tekniği "İkat"

TEKER M. S.

II. InternationalThessaloniki Art and Art Education Symposium / II. Uluslararası Selanik Sanat ve SanatEğitimi Sempozyumu, Selanik, Yunanistan, 8 - 11 Aralık 2016, ss.21-22

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Selanik
  • Basıldığı Ülke: Yunanistan
  • Sayfa Sayıları: ss.21-22
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Rezerve teknikleri, kumaş ve iplik olmak üzere iki farklı tekstil materyaline uygulanmaktadır. Tekniklerin uygulanışında benzerlikler olsa da, nihai üründe bezemeler farklılıklar göstermektedir. Dünyanın hemen her kültüründe uygulamalarına rastlanılan bu teknik “ikat” olarak isimlendirilirken, bazı kültürlerde yerel isimler almaktadır. Orta Asya, Hindistan ve Güneydoğu Asya güçlü ikat geleneklerine sahiptir. Günümüze dek ulaşan ikat kumaşlarının varlığı bu güçlü geleneklerin tarihsel süreçleri ile ilgili bilgi vermektedir.

      İkat uygulamalarında yapılan rezerve işlemi, iplerin gruplar halinde bağlanması ya da bir kapatma maddesi uygulanarak rezerve edilmesi ve sonrasında boyanması ile yapılmaktadır. Boyama sonrasında rezerve alanların açılması veya kapatma maddelerinin uzaklaştırılmasının ardından dokuma işlemine geçilmektedir. Dokuma işleminde atkı ve çözgü iplikleri üzerindeki rezerve alanlar, ikatın kendine has desen özelliklerini oluşturmaktadır.  Bu çalışmada, farklı kültürlerde yüzyıllardır uygulanan bu teknik incelenerek, örneklerle ortaya konulmaktadır.

Resist dyeing techniques are basically divided into two groups according to the textile material to which they apply to fabrics and yarns. Although it shows similarities in techniques, motifs in the final product are quite different. This technique is encountered in almost every culture in the world is called "ikat", but in some cultures it has its local name. Central Asia, India and Southeast Asia have very strong ikat tradition. The existence of extant ikat fabric gives information about the historical context of this strong tradition.

Resisting process performed in ikat application is done by tying groups of yarns or applying a resist material to yarn, after that dyeing process starts. After removal of the resist material or untying of the resisted area, yarns are passed to the weaving process. In weaving, reserved areas on warp and weft yarns constitute the unique design features of ikat. In this study, ikat applications in different cultures applied during centuries in the world are examined with examples.