Toplam Kalite Yönetimi Kapsamında Hedef Maliyetlemenin Tedarik Zinciri Yönetimi ve Değer Zinciri Analizi Yöntemi ile Birlikte Kullanımı: Bir İnşaat İşletmesinde Uygulama


Yıldırım İ., Dönmez A.

Mali Çözüm, sa.167, ss.55-84, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Mali Çözüm
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.55-84
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Günümüz gelişen rekabet ortamı, kalite olgusunu tek bir alanla sınırlı olmaktan çıkarmış işletme içi ve dışı mecralarda tüm yönleri ile yönetilmesi gereken bir süreç olarak karşımıza çıkarmıştır. Bu bağlamda toplam kalite yönetimi rekabetçiliğin ve ekonomik hayatta var oluşun devamı açısından işletmeler için önem arz etmektedir. Kalite yönetim süreçlerinden biri olarak değerlendirilebilecek bir alan da çağdaş maliyet yönetim teknikleridir. Çağdaş maliyet yönetim tekniklerinden biri olan hedef maliyetleme; 1960’lı yıllarda Japonya’da geliştirildiği günlerden beri uygulanagelmektedir. Hedef maliyetleme; salt bir maliyet azaltma tekniği olmayıp, kaizen maliyetleme, tedarik zinciri yönetimi, değer zinciri analizi, değer mühendisliği gibi diğer pek çok maliyet yönetim tekniği ile entegre olarak başvurulan stratejik bir maliyet ve kâr yönetim sürecidir. Hedef maliyetlemede amaç; piyasa tarafından sunulan satış fiyatı üzerinden hedeflenen kârı ve dolayısı ile hedef maliyeti belirlemek, işletmenin mevcut maliyeti ile hedef maliyet arasındaki farkı diğer maliyet yönetim tekniklerine başvurarak kapatmak ve bu sayede stratejik olarak belirlenen bir noktada ekonomik faaliyete devam edip etmeme kararı vermektir.

Bu çalışmanın amacı işletmelerin gelecekte de var olabilme stratejilerinin en önemlilerinden biri olan toplam kalite yönetimi kapsamında çağdaş maliyet yönetim tekniklerinden hedef maliyetlemenin tedarik zinciri yönetimi ve değer zinciri analizi yöntemi ile birlikte bir inşaat işletmesinde uygulanabilirliğini araştırmaktır. Çalışmada bir inşaat işletmesinin; gerçekleşen muhasebe kayıtları, bütçe rakamları ve işletme yöneticilerinden yarı yapılandırılmış mülakat tekniği ile elde edilen bilgilerinden yararlanılarak bir vaka analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda işletmede maliyet yönetim tekniklerinden hedef maliyetleme, tedarik zinciri yönetimi ve değer zinciri analizi tekniklerinin ne derecede uygulandığı ve beklentileri ne düzeyde karşıladığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Ayrıca gözlemlenen eksiklikler ve potansiyel iyileştirmeler konusunda da işletme yöneticilerine önerilerde bulunulmuştur.

Today’s developing competitive environment has brought the concept of quality out of being limited to a single field and presented it as a process that must be managed with all aspects in internal and external channels. In this context, total quality management is important for businesses in terms of the continuation of competitiveness and existence in economic life. Another area that can be considered as one of the quality management processes is contemporary cost management techniques. Target costing, which is one of the contemporary cost management techniques; It has been applied since the days it was developed in Japan in the 1960s. Target costing; It is not just a cost reduction technique, it is a strategic cost and profit management process that is applied in integration with many other cost management techniques such as kaizen costing, supply chain management, value chain analysis, value engineering. Target costing purpose; It is to determine the targeted profit and therefore the target cost over the sales price offered by the market, to close the difference between the current cost of the enterprise and the target cost by applying other cost management techniques and thus to decide whether to continue economic activity at a strategically determined point.

The aim of this study is to investigate the applicability of target costing, one of the contemporary cost management techniques, in a construction company, together with the supply chain management and value chain analysis method, within the scope of total quality management, which is one of the most important strategies for companies to exist in the future. In the study, a construction company; A case study was conducted using the realized accounting records, budget figures and information obtained from the business managers through a semi-structured interview technique. As a result of the research, it has been tried to reveal to what extent target costing, supply chain management and value chain analysis techniques, which are among the cost management techniques, are applied and to what extent they meet the expectations. In addition, recommendations were made to business managers about observed deficiencies and potential improvements.