Akademik Veri Yönetim Sistemi
Sağlıklı Büyüyen Çocuk Kongresi, İstanbul, Türkiye, 18 - 20 Aralık 2020, cilt.6, sa.1, ss.184-185
Giriş: Kayısı, şeftali, elma, badem gibi bazı bitkilerin çekirdekleri amigdalin olarak adlandırılan glikozidler içermektedir. Amigdalin glikozidleri vücutta bazı enzimatik olaylar sonrasında hidrojen siyanüre dönüşerek zehirlenmelere neden olabilmektedir.
Olgu: 2016 - 2017 yılları arasında akut nörolojik yakınmalarla Dr. Sami Ulus Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim Araştırma Hastanesi’ne başvuran ve ayrıntılı anamnezde kayısı çekirdeği yeme öyküsü saptanan 4 olgu sunuldu. Olguların tümü daha önceden sağlıklı olup, bilinen kronik hastalıkları ve ilaç kullanımları yoktu. Birinci olgu; kusma ve ardından çenede distonik kasılma şikayeti ile başvuran 6 yıl 5 aylık bir erkekti. Yakınmalarından yaklaşık bir saat önce bir avuç zerdali (yabani kayısı) çekirdeği yeme öyküsü mevcuttu. İkinci olgu; akut bilinç değişikliği ile başvuran 2 yaşında bir kız olguydu. Dört - beş adet kayısı çekirdeği yedikten sonra dakikalar içerisinde başlayan karın ağrısı ve halsizlik şikayeti ile dış merkeze başvuran hastanın pupilleri midriyatik ve bilinci kapalı, spontan solunumu düzenli olarak değerlendirilerek hastanemize sevkedilmişti. Hastanemize başvuruda Glasskow Koma Skalası 13’tü. Üçüncü ve dördüncü olgular; 3 yaşında kız ve 2 yaşında erkek olmak üzere iki kardeşti. Yaklaşık 10’ar adet kayısı çekirdeği yedikten yarım saat sonra karın ağrısı, kusma ve ardından jeneralize tonik vasıfta nöbet geçirme öyküleri mevcuttu. Tüm olgular siyanür zehirlenmesi tanısı ile pediatri yoğun bakım ünitesinde monitorize olarak izlendi. Rezervuarlı maske ile oksijen ve mayi desteği verildi. Metabolik asidoz ve diğer olası yan etkiler açısından değerlendirildi. Çenede distonik kasılma ve konvülsiyon olan olgulara siyanür zehirlenmesinde antidot olarak kullanılan hidroksikobalamin tedavisi uygulandı. Akut bilinç değişikliği ve uykuya meyil olan hastada antidot tedavisine gerek olmaksızın hızlı klinik düzelme görüldü. Genel durumu iyi olan olgular ortalama 1 ila 2 günlük izlem sonrası şifa ile taburcu edildi.
Tartışma ve sonuç: Çocuklar için kolay ulaşılabilir olan kayısı çekirdeğinin siyanür
zehirlenmesine ve akut nörolojik yakınmalara yol açabileceğini hatırlatmak, ebeveynlerin
çocuklara kayısı çekirdeği yedirmemesini vurgulamak amacıyla olgular sunuldu.